Debati që ka shpërthyer prej dia muajsh në Britani dhe që për protagonist ka azilkërkuesit shqiptarë, tashmë ka “zbritur” në Westminster ku Rishi Sunak przantoi planin e tij me 5 pika për ndaljen e kalimeve me gomone në Kanalin Anglez.

Por përveç debatit në nivel superior mes kryeministrit ddhe liderit të opozitës, diskutime për çështjen e krijuar me shqiptarët po zhvillohen edhe në komisionet parlamentare, ku deputetët kanë thirrur për raportim edhe avokatë të ndryshëm që kanë mbrojtur shqiptarët gjatë procesit të tyre gjyqësor me Home Office.

Së fundmi, Esme Madill, e cila është avokate pranë Qendrës Juridike Islington, aty ku punon me refugjatët e rinj nga Shqipëria që mbërrijnë në qytet, u paraqit para Komisionit të Punëve të Brendshme javën e kaluar për të hedhur poshtë supozimin se ata falsifikojnë kërkesat e tyre për azil dhe “tallen me sistemin”.

Madill pranon se u paraqit në Komisionin Parlamentar pasi ajo mësoi se shumica e shqiptarëve nuk do të jenë në gjendje të kërkojnë azil sipas planeve të reja të qeverisë.

“Disa nuk mund të tregojnë kurrë historitë e tyre. Disa vajza që kanë qenë në shtëpi publike nuk do të thonë kurrë se çfarë kanë kaluar. Disa djem që janë mbajtur për shtatë, tetë, nëntë muaj të mbyllur në shtëpi me kanabis… ata kurrë nuk do të më tregojnë gjithçka që kanë kaluar”, tha ajo.

Në vijim të fjalës së saj para deputetëve britanikë, Madill shtoi: “Shpesh klientët do të kenë plagë, do të kenë shenja litari në shpinë nga rrahjet nga përpjekjet për të ikur. [Rrëmbyesit] do të presin anët e tyre si ndëshkim për humbjen e lëndëve narkotike dhe të gjithë djemtë do të kenë prerje të rënda që janë infektuar”.

Sekretarja e Brendshme Suella Braverman njoftoi javën e kaluar planet për të vendosur një ndalim të plotë të kërkesave për azil të bëra nga shqiptarët në Britani , për shkak se shteti ballkanik është caktuar një vend “i sigurt” nga qeveria.

Por, Madill nënvizoi se shumë shqiptarë që mbërrijnë si azilkërkues në Britani po i shpëtojnë dhunës ose janë trafikuar nga vendet e tyre të origjinës për të shlyer borxhet e familjes.

“Familjet kanë marrë hua para për të paguar kujdesin mjekësor. Ata mund të kenë marrë para borxh për të kryer një operacion të syrit për të shpëtuar shikimin e dikujt brenda familjes, ose kanë marrë para borxh për një fëmijë me aftësi të kufizuara që të operohet”, deklaroi ajo.

“Dhe për shkak se nuk ka të njëjtat mundësi për larjen e borxheve që do të kishin këtu, ata i huazojnë ato para nga bandat e trafikantëve. Atëherë trafikantët shkojnë dhe u marrin një fëmijë për të punuar në fermat e kanabisit në mënyrë që të shlyehet borxhi”.

“Sapo të mbërrijnë në MB, të rinjtë i nënshtrohen një procesi verifikimi “rigoroz” nga Home Office”, tha Madill, pasi azilkërkuesit i nënshtrohen intervistave që zgjasin nga tre deri në gjashtë orë.

“Pesë klientëve të mi fundit që shkuan për intervista iu bënë mesatarisht 126 pyetje në detaje rreth arsyeve që ata po ikin nga vendi i tyre”, zbuloi avokatja.

Sakaq, kushdo që apelon një vendim të Home Office duhet t’i nënshtrohet një tjetër séance “dëgjimore kundërshtuese”, u shpreh ajo.

“Unë mendoj se ne flasim shumë për njerëzit që mashtrojnë sistemin dhe nuk jam e sigurt nëse është gjithmonë e qartë se sa rigoroz është sistemi. Nuk është një sistem i lehtë për t’u mashtruar – në fakt është shumë e vështirë për njerëzit e zakonshëm të kalojnë atë sistem”, theksoi Mandill.