Nga Klevi Elezi
Institucionet strategjike të një shteti nuk mund të funksionojnë mbi boshllëqe drejtimi. Drejtoria e Përgjithshme Detare, si organi më i lartë shtetëror që mbikëqyr transportin detar, sigurinë e anijeve dhe zbatimin e konventave ndërkombëtare, është një nga shtyllat e sigurisë kombëtare dhe të ekonomisë detare të Shqipërisë. Në këtë kuptim, mungesa e një Drejtori të Përgjithshëm të emëruar me kompetenca të plota përbën jo vetëm një problem administrativ, por një krizë funksionale me pasoja të drejtpërdrejta.
Në rastet kur drejtimi i këtij institucioni mbulohet nga një drejtor i komanduar, problemi nuk zgjidhet, por thjesht maskohet. Një drejtues i komanduar ka autoritet të kufizuar, i ngarkuar kryesisht me ruajtjen e vijimësisë së punëve të përditshme, por jo me marrjen e vendimeve strategjike. Kjo do të thotë se projektet madhore nga implementimi i standardeve të reja të sigurisë detare, te harmonizimi i legjislacionit shqiptar me normat e Bashkimit Evropian mbeten pezull, në pritje të një emërimi të plotfuqishëm.
Më tej, drejtuesi i komanduar nuk gëzon të njëjtin legjitimitet në sytë e aktorëve ndërkombëtarë. Shqipëria është palë në një sërë konventash të rëndësishme, si SOLAS apo MARPOL, ku përfaqësimi me autoritet të plotë është thelbësor. Një figurë e përkohshme, e cila nuk ka garanci afatgjatë në post, perceptohet si e dobët dhe nuk ka të njëjtën peshë në tryezat ndërkombëtare ku negociohen çështje që prekin drejtpërdrejt transportin dhe tregtinë detare të vendit.
Pasojat nuk mbeten vetëm në nivel diplomatik. Brenda vetë institucionit, komandimi krijon pasiguri dhe fragmentim. Stafi shpesh heziton të ndërmarrë nisma apo të marrë përgjegjësi, duke qenë se nesër mund të përballet me një drejtues tjetër. Kjo klimë pasigurie administrative paralizon energjinë dhe vizionin e institucionit. Në të njëjtën kohë, sektori privat, që varet nga shërbimet e Drejtorisë së Përgjithshme Detare për licencime, autorizime apo inspektime, përballet me vonesa dhe mungesë koherence. Për kompanitë detare, koha është kosto, dhe çdo zvarritje administrative përkthehet në humbje ekonomike.
Një tjetër aspekt që nuk duhet nënvlerësuar është ndikimi politik. Komandimi shpesh përdoret si zgjidhje e shpejtë, por në praktikë e bën institucionin më të prekshëm nga ndërhyrjet politike. Një drejtor i komanduar, i vetëdijshëm për pozitën e tij të përkohshme, nuk ka pavarësinë e nevojshme për të marrë vendime të guximshme apo për t’u përballur me presione të jashtme. Kështu, Drejtoria e Përgjithshme Detare humbet rolin e saj si autoritet i pavarur teknik dhe kthehet në një institucion të dobësuar.
Në përfundim, mungesa e një Drejtori të Përgjithshëm me mandat të plotë në Drejtorinë e Përgjithshme Detare nuk është thjesht një çështje burokratike. Ajo prek sigurinë detare, ekonominë kombëtare, përfaqësimin ndërkombëtar dhe besueshmërinë e shtetit shqiptar. Një drejtues i komanduar mund të mbajë institucionin gjallë, por nuk mund t’i japë atij vizionin, stabilitetin dhe fuqinë që kërkon një sektor kaq i ndjeshëm. Për një vend si Shqipëria, që aspiron integrimin në Bashkimin Evropian dhe rritjen e rolit të tij në Mesdhe, ky boshllëk është një luks i rrezikshëm.
