Të dhënat e reja shtojnë numrin në rritje të provave mbi çrregullimet e gjumit dhe rënien njohëse, me studimet e reja që zbulojnë lidhje të rëndësishme midis tre rasteve të çrregullimeve të gjumit dhe rrezikut të zhvillimit të demencës gjatë një dekade. Rezultatet, të publikuara në American Journal of Preventive Medicine, lidhin dy çrregullime të gjumit me një rrezik më të lartë të demencës.

Bëhet fjalë për vështirësinë për të fjetur brenda gjysmë ore pas gjumit, si dhe përdorimin e pilulave të gjumit. Këto dy zakone ndikojnë negativisht në rrezikun e zhvillimit të demencës më vonë në jetë. Nga ana tjetër, megjithatë rreziku ishte dukshëm më i ulët për ata që raportuan se kishin vështirësi të flinin përsëri nëse zgjoheshin gjatë natës.

Studiuesit u befasuan nga gjetjet e mësipërme, pasi ata nuk prisnin të gjenin se rreziku i demencës ishte më i ulët për ata që zgjoheshin në mes të natës dhe kishin vështirësi të flinin përsëri në krahasim me ata që kishin vështirësi për të fjetur ose kishin hipnotizmi, shpjegon studiuesi kryesor Dr. Roger Wong, Asistent Profesor në Departamentin e Shëndetit Publik dhe Mjekësisë Parandaluese në Universitetin e Mjekësisë SUNY Upstate në Sirakuzë, Nju Jork.

Të dhënat e analizuara erdhën nga 10 valë vjetore (2011−2020) të të dhënave të ardhshme nga Studimi Kombëtar i Shëndetit dhe Trendeve të Plakjes (NHATS), një studim që anketon një kampion përfaqësues kombëtar të përfituesve të moshës 65 vjeç e lart në SHBA. Vetëm njerëzit pa demencë në vitin 2011 u përfshinë në studim.

Dihet se nuk ka një trajtim efektiv për demencën, me qasjet e fundit terapeutike farmakologjike që kanë sukses të kufizuar, gjë që tregon rëndësinë e qasjeve parandaluese ndaj demencës. “Duke u fokusuar në çrregullime të ndryshme të gjumit, gjetjet tona mund të ndihmojnë në drejtimin e ndërhyrjeve të përshtatshme të stilit të jetesës që mund të zvogëlojnë rrezikun e demencës”, shpjegoi bashkë-hetuesja Margaret Anne Lovier e Departamentit të Shëndetit Publik dhe Mjekësisë Parandaluese të Universitetit Mjekësor SUNY Upstate.

Por pse ata që zgjohen në mes të natës dhe përpiqen pa sukses të kthehen në gjumë janë më pak të rrezikuar nga demenca? Mekanizmi themelor mbetet i panjohur për studiuesit, por spekulohet se ndoshta këta njerëz janë të përfshirë në mënyrë më aktive në aktivitete që ruajnë ose rrisin “stokun e tyre mendor” duke ulur kështu rrezikun e demencës.

Të dhënat më të reja tregojnë se të moshuarit vuajnë më shumë nga çrregullimet e gjumit. Kjo mund t’i atribuohet faktorëve të ndryshëm, si stresi i pandemisë, por edhe netët e ngrohta si pasojë e ndryshimeve klimatike.

“Njerëzit e moshuar humbasin gjumin për shumë arsye. Nevojiten më shumë kërkime për të kuptuar më mirë shkaqet dhe për të kufizuar pasojat afatgjata,” shtoi Dr. Wong. “Gjetjet tona theksojnë rëndësinë e marrjes në konsideratë të historisë individuale të çrregullimeve të gjumit kur vlerësojmë profilin e rrezikut të demencës tek të moshuarit”. 

Në çdo rast, megjithatë, eksperti vuri në dukje se nevojiten më shumë kërkime mbi çrregullimet e gjumit, nëntipet e demencës dhe se si karakteristikat specifike socio-demografike ndërveprojnë me çdo problem gjumi dhe ndikojnë në rrezikun e demencës.