Ngrini dorën nëse keni arritur t’i bëni fëmijët tuaj të vegjël të apasionuar pas perimeve?

Ato janë të rralla dhe, ndër të tjera, zakoni i mospëlqimit të perimeve, ndonjëherë edhe i refuzimit të tyre, mund t’i shoqërojë njerëzit gjatë gjithë jetës së tyre.

“Perimet nuk janë vetëm pjata anësore, por ushqime me shumë veti ushqyese, që mund të kontribuojnë në shëndetin e trupit tonë. 

Nëse fëmijët i refuzojnë ato, dieta e të gjithë familjes varfërohet”, shpjegon Profesor Laura De Gara e Universitetit Campus Bio-Medico të Romës. 


Hani Perimet Tuaja”, një festë e lindur në Shtetet e Bashkuara, që synon të rrisë ndërgjegjësimin e popullsisë mbi rëndësinë e ngrënies së perimeve në një dietë të shëndetshme dhe të ekuilibruar.

Një problem gjithnjë e më urgjent që ndihet edhe në Itali ku, sipas të dhënave të fundit nga Observatori Nestlé, ka deri në një në 2 fëmijë (46.4%), që nuk u pëlqen të hanë perime dhe bishtajore.

Prandaj, ekspertët po ngrenë alarmin për një temë që shumë shpesh nënvlerësohet, por është themelore për shëndetin e popullsisë, mbi të cilën zakonet dhe sjelljet e gabuara të të ngrënit, në planin afatgjatë, mund të kenë një ndikim të rëndësishëm.

 Në mbështetje të kësaj teze është, ndër të tjera, një studim i kohëve të fundit mbi jetëgjatësinë i botuar në revistën prestigjioze Nature Medicine, i cili, për një periudhë prej 30 vitesh, monitoroi dietat dhe procesin e plakjes së mbi 100 mijë personave të moshës së mesme, duke zbuluar se, pasi kishin arritur moshën 70 vjeç, vetëm 10% e pjesëmarrësve në hulumtim treguan “plakje të shëndetshme”, duke marrë parasysh, përveç problemeve fizike (si vështirësia në ecje, diabeti, sëmundjet e zemrës, problemet me presionin e gjakut dhe sëmundjet kronike të llojeve të ndryshme) edhe problemet njohëse si mungesa e kujtesës dhe gjendjet depresive.

Studimi gjithashtu theksoi se si ata që, me kalimin e viteve, ndoqën një dietë më të larmishme dhe të ekuilibruar, duke përfshirë perimet, u plakën më mirë. Tetë dieta në veçanti dhanë rezultatet më të mira, përfshirë dietën mesdhetare.

Në përgjithësi, dietat që favorizonin shumëllojshmërinë u shpërblyen.

Dhe organi themelor që përfiton nga konsumi më i madh i ushqimeve me bazë bimore, është gjithashtu zemra.

Një studim klinik i kohëve të fundit, i kryer me 153 subjekte që kishin si hipertension ashtu edhe sëmundje kronike të veshkave, i botuar në American Journal of Medicine, zbuloi se, midis dietave anti-inflamatore dhe specifike për veshkat, vetëm ato që përfshinin një sasi më të madhe perimesh dhe frutash (nga 2 deri në 4 porcione në ditë), kontribuan gjithashtu në përmirësimin e shëndetit kardiovaskular.

Perimet, me pak fjalë, janë një eliksir i vërtetë i rinisë dhe mospëlqimi i të vegjëlve ndaj këtyre ushqimeve është një kërcënim me spektër të gjerë.

Profesoresha Laura De Gara, presidente e Masterit në Ushqyerjen Njerëzore dhe zëvendësrektore e Kampusit Bio-Medico në Romë, është e bindur për këtë: “Perimet janë aleatë për shëndetin tonë, ushqime të pasura me vitamina dhe mikronutrientë të tjerë që mund të na mbrojnë gjithashtu nga sëmundjet kronike dhe të na zgjasin jetën. 

Ato duhet të konsumohen çdo ditë, në shumëllojshmëri dhe sasi të mjaftueshme, për t’i shtuar shije dhe ngjyrë tryezës dhe, në të njëjtën kohë, për të parandaluar rreziqet për të ardhmen. 

Të sigurohemi që fëmijët tanë, dhe të dashurit tanë në përgjithësi, të jenë në gjendje t’i vlerësojnë këto ushqime është një detyrë edukative dhe një përgjegjësi ndaj familjeve tona, por edhe ndaj komuniteteve tona.

Tolerimi i zakoneve të gabuara të të ngrënit ose dietave që nuk janë shumë të larmishme dhe të varfra në perime, na ekspozon ndaj rreziqeve më të mëdha të përdorimit të terapisë me ilaçe në të ardhmen, duke ndikuar në kostot e sistemeve shëndetësore. 

Dhe kjo vlen edhe për shumë të rinjtë, midis të cilëve, për fat të keq, ka një tendencë më të madhe për të injoruar ose refuzuar perimet si përbërës thelbësorë të dietës së tyre”, përfundon De Gara.

Fenomeni i largimit nga perimet dhe bishtajoret prek të gjitha grupmoshat, por është veçanërisht i rëndësishëm tek më të rinjtë.

Të cilët, për më tepër, tregojnë se kanë vështirësi edhe me ushqime të tjera si peshku (31.4%), drithërat (20.3%), mishi (19.3%) dhe frutat (16.9%).

Fatkeqësisht, këto janë përbërës të tjerë që kontribuojnë në ndryshimin dhe bërjen e ushqyerjes së përditshme më të shëndetshme.

Kjo është e rëndësishme sepse shpesh janë fëmijët ata që përcaktojnë përmbajtjen e shportës së blerjeve: në fakt, në 6 nga 10 familje (58.5%) janë fëmijët ata që shoqërojnë figurën referuese (në shumicën e familjeve, 49.2%, kjo është nëna, ndërsa më rrallë, vetëm në 3 nga 10 raste, është i përfshirë edhe babai) në supermarket, duke i drejtuar në mënyrë të pashmangshme blerjet e tyre, ndërsa më pak se 4 nga 10 (37.2%) familje nuk kanë probleme në menaxhimin e ushqyerjes së fëmijëve të tyre.  

Të dhënat, sipas Profesor De Gara, mund të përkufizohen si “alarmuese”. “Ajo që duhet të kuptojmë është se këto sjellje dhe zakone të të ngrënit, përfundojnë duke ndikuar në ato të të gjithë familjes.

Nëse është fëmija ai që vendos për përmbajtjen e çantave të pazarit dhe nëse fëmija tregon se refuzon ushqime të caktuara, ato nuk do të konsumohen ose do të konsumohen në sasi më të vogla edhe nga anëtarët e familjes: baballarët, nënat, vëllezërit dhe motrat.

Kjo varfëron dietën e të gjithë familjes, me rreziqet që rrjedhin në aspektin e mbrojtjes së shëndetit dhe mirëqenies.

Nëse perimet, siç konfirmohet nga studimet më të fundit, kontribuojnë në plakjen e shëndetshme, anasjelltas, një tendencë për të mos i konsumuar ato do të prodhojë, në planin afatgjatë, pasoja negative për jetëgjatësinë dhe mirëqenien e popullsisë”.

Dhjetë këshilla për të nxitur konsumin e perimeve

Por si është e mundur, atëherë, t’i bindësh fëmijët të ndjekin një dietë më të larmishme dhe të shëndetshme? Ja 10 këshilla për të promovuar konsumin e perimeve që dalin nga projekti Nutripiatto, i hartuar posaçërisht për t’i mësuar fëmijët me praktikat e mira të krijuara me Campus Bio-Medico të Romës:

1. Shumëllojshmëria, para së gjithash: zgjidhni perime me ngjyra të ndryshme: sa më shumë ngjyra të vendosni në pjatën tuaj, aq më shumë lëndë ushqyese dhe antioksidantë do të fusni në dietën tuaj. Ngjyrat gjithashtu mund të kenë një efekt argëtues dhe bindës tek fëmijët.
2. Përfshirja dhe loja: sipas hulumtimeve, 4 nga 10 fëmijë i ndihmojnë rregullisht kujdestarët e tyre të gatuajnë. Në fakt, nuk janë pak. Përfshirja e tyre në përgatitjen e perimeve, duke u siguruar që ata të ndihmojnë në pastrimin dhe përgatitjen e tyre, mund të nxisë kuriozitetin e tyre për këto ushqime.
3. Ndryshime të vogla ditore: nëse një fëmijë nuk ha perime, do të ishte gabim ta bënim ta përjetonte këtë mungesë, si një imponim ose një detyrim. Gjëja e rëndësishme është që gradualisht t’i fusni ato në dietën e tij, duke ndryshuar zakonet e tij në një mënyrë të butë.
4. Gjithmonë receta të reja: rutina dhe mërzitja, veçanërisht për fëmijët, mund të luajnë një rol në distancimin e tyre nga ushqime ose ushqime të caktuara. Ndryshimi i tyre shpesh, të paktën i metodave të përgatitjes, i ndihmon ata të mos mërziten.
5. Jo vetëm pjatat anësore: është e rëndësishme të shtoni perime në pjatat e para, sanduiçët dhe ushqimet e lehta. Pra, dritë jeshile për salcat me perime, tortat dhe piadinat.
6. Ndarja: të ngrënit së bashku, përgatitja e pjatave të mëdha që mund t’i përdorë e gjithë tavolina, ndihmon për t’ua përcjellë vlerën e perimeve edhe më të vegjëlve.
7. Kurioziteti: të folurit për perimet, ndoshta përdorimi i historive, ilustrimi dhe bërja tërheqëse e përfitimeve të tyre mund të ndihmojë në afrimin e fëmijëve me këto ushqime thelbësore.
8. Kreativiteti: prerja e perimeve në forma argëtuese, si yje dhe lule, mund ta bëjë pjatën më tërheqëse. Edhe syri dëshiron pjesën e vet.
9. Ekuilibri: perimet janë thelbësore, por ato duhet të integrohen gjithmonë në një dietë të larmishme dhe të ekuilibruar, pa përjashtuar ushqimet e tjera.
10. Gëzimi: tavolina duhet të jetë një moment i këndshëm. Shijimi i kënaqësive të saj duhet të jetë një përvojë pozitive./ ANSA.