Qantas do të ofrojë fluturime pa ndalesë në distanca të gjata nga Australia në SHBA dhe Evropë. Por si do të ndikojnë fluturimet 20-orëshe në shëndetin tuaj mendor dhe fizik?
Për shumë njerëz, ideja për të marrë një fluturim 13-orësh nuk është joshëse. Por disa linja ajrore tani po përgatiten për fluturime pa ndalesë prej 20 orësh ose më shumë, të njohura si fluturime me distanca shumë të gjata. Qantas ka porositur avionë që do të lejojnë linjën ajrore australiane të ofrojë fluturime pa ndalesë nga Sidnei dhe Melburni në Nju Jork dhe Londër.
Disa mund të mendojnë se fluturimet pa ndalesë janë të përshtatshme. Të tjerët mund të ndiejnë se nivelet e tyre të stresit kalojnë çdo limit. Arritja në kohë deri tek aeroplani mund të jetë stresuese që në fillim: Mbërritja në aeroport në kohë, gjetja e rrugës rreth terminaleve të mëdha dhe të panjohura, barrierat gjuhësore, siguria dhe më pas hipja në atë aeroplan me qindra të huaj për gjithë ato orë me atë objekt që duket si pa asnjë shpëtim.
Ju mund të mendoni se sa më i gjatë të jetë fluturimi, aq më keq bëhet. Epo, efektet e fluturimit janë të ndryshme si për trupin ashtu edhe për mendjen, dhe kjo fillon me nivelin tuaj të jashtëm të shëndetit fizik dhe mendor.
Nëse keni frikë nga fluturimi, e njohur si aviofobia ose aerofobia, të qenit në aeroplan është një përvojë veçanërisht shqetësuese.
Ka dy grupe të përgjithshme njerëzish që kanë frikë nga fluturimi: Së pari, ka nga ata që kanë një çrregullim ekzistues paniku ose agorafobi, një frikë nga hapësirat e mbushura me njerëz, thotë Richard McNally, një profesor i psikologjisë në Universitetin e Harvardit. Pastaj ka njerëz që kanë frikë se avioni do të rrëzohet. “Ata në grupin e parë zakonisht kanë një histori paniku në vende ku ‘arratisja’ është e papërshtatshme ose e vështirë, si në metro, aeroplanë ose dyqane të mbushura me njerëz. Dhe ata në grupin e dytë kanë shumë keqkuptime se sa të zakonshme janë përplasjet,” thotë McNally.
Por sapo të jeni në ajër, ndryshimi midis një fluturimi 13-orësh dhe një fluturimi 20-orësh mund të mos jetë aq i rëndësishëm. “Çdo ankth që mund të kenë njerëzit e frikësuar pas hipjes në aeroplan do të zvogëlohet pasi ato ngjarje të frikshme nuk arrijnë të materializohen,” thotë McNally. “Edhe vetë sulmet e panikut nuk janë të rrezikshme dhe ato zhduken vetë.”
Ka terapi dhe medikamente për t’ju ndihmuar, pyesni mjekun tuaj për këshilla.
Një efekt anësor i madh fizik i fluturimit, pavarësisht nëse jeni në distanca të gjata apo në distanca shumë të gjata, është vonesa në avion. ‘Jet lag’ ndodh kur një person kalon dy ose më shumë zona kohore. Mund të bëjë që ritmi juaj circadian, ora e brendshme e trupit, të mos sinkronizohet dhe të shkaktojë vështirësi në gjumë, si dhe probleme me kujtesën dhe përqendrimin.
Për çdo orë të diferencës kohore, një personi mund t’i duhet një ditë për t’u përshtatur, thotë Jochen Hinkelbein, profesor i Mjekësisë Urgjente në Spitalin Universitar të Këlnit dhe Zëvendës President i Shoqatës Gjermane për Mjekësinë e Hapësirës Ajrore. Ka përkeqësim, kur një person bën një udhëtim kthimi, duke kaluar disa zona kohore, brenda një kohe të shkurtër. Kjo ndodh, kur ritmi juaj i zgjimit dhe gjumit “çrregullohet plotësisht”, thotë Hinkelbein.
Shërbimi Shëndetësor Kombëtar i Mbretërisë së Bashkuar (NHS) rekomandon që të ndryshoni orarin tuaj të gjumit në zonën e re kohore sa më shpejt të jetë e mundur dhe të dilni jashtë gjatë ditës, sepse drita natyrale do t’ju ndihmojë të përshtateni.
Furnizimi me oksigjen në një aeroplan
Sasia e oksigjenit në një avion është e njëjtë me atë në tokë. Por kur fluturoni në lartësi të mëdha, presioni i ajrit në kabinë ndikon në mënyrën se si oksigjeni përthithet në gjak.
Niveli juaj i oksigjenit në gjak duhet të jetë midis 95-100%, por ai mund të bjerë kur jeni në ajër. Ky nuk është problem për shumicën e njerëzve të shëndetshëm. Por nëse keni një gjendje ekzistuese si astma ose sëmundje pulmonare obstruktive kronike (COPD), ju mund ta filloni fluturimin tuaj me një nivel më të ulët të oksigjenit në gjak dhe më pas të shihni që ai nivel të bjerë edhe më shumë gjatë fluturimit. “Dikush me COPD mund të fillojë me 92% [oksigjen në gjak] në tokë dhe të përfundojë me 70% në aeroplan,” thotë Hinkelbein. Oksigjeni i ulët i gjakut mund të rezultojë në hipoksemi, e cila mund të shkaktojë dhimbje koke, gulçim, rrahje të shpejta të zemrës, kollë, fishkëllimë, konfuzion dhe një ngjyrë të kaltër në lëkurë, thonj dhe buzë.
Ushtrime gjatë fluturimit
Qantas thotë se avionët e saj të rinj me distanca të gjata do të kenë vende më të bollshme në kabinat “ekonomike” dhe “ekonomike premium”. Do të ketë gjithashtu një “zonë akomodimi” në qendër të avionit për të siguruar që njerëzit të mund të zgjasin këmbët e tyre, thotë linja ajrore.
Lëvizja është e rëndësishme për të ndihmuar në parandalimin e problemeve shëndetësore, të tilla si mpiksja e gjakut ose tromboza e venave të thella. Mpiksjet e gjakut shpërndahen vetë, por nëse një pjesë e mpiksjes shkëputet dhe lëviz në mushkëri, mund të shkaktojë një bllokim ose emboli pulmonare dhe kjo mund të jetë fatale.
Qendra Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) thonë se sa më gjatë të jetë një person i palëvizshëm, aq më i madh është rreziku i mpiksjes së gjakut dhe trombozës së venave të thella. Dhe rreziku rritet me moshën, mbi 40 vjeç, për shembull. Rreziqe të tjera përfshijnë obezitetin, operacionin ose lëndimin e fundit, përdorimin e pilulave të kontrollit të lindjes që përmbajnë estrogjen, terapinë e zëvendësimit të hormoneve, shtatzëninë ose lindjen e fundit, kancerin ose trajtimin e fundit të kancerit dhe venat me variçe, thotë CDC.
Si të qëndroni të shëndetshëm gjatë fluturimit
Eksperti i mjekësisë së hapësirës ajrore, Jochen Hinkelbein rekomandon disa hapa bazë për të qëndruar të shëndetshëm gjatë fluturimit. Së pari, nëse keni një gjendje shëndetësore me probleme, duhet të flisni me mjekun tuaj përpara se të fluturoni dhe të bëni një plan se kur duhet të merrni ndonjë mjekim rutinë. Ndryshimi i zonave kohore mund të ngatërrojë rutinat normale, prandaj është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm për kohën në qytetin që keni lënë.
Së dyti, Hinkelbein thotë se duhet të bëni një shëtitje çdo dy orë gjatë fluturimit tuaj. Gjithashtu, pini rreth 100 mililitra ujë çdo orë, kjo do t’ju mbajë të hidratuar, por gjithashtu do t’ju inkurajojë të ngriheni dhe të ecni në tualet.