Shkencëtarët kanë zbuluar një rezervuar me ujë në Mars – thellë në koren e jashtme shkëmbore të planetit.

Gjetjet vijnë nga një analizë e re e të dhënave nga Mars Insight Lander i NASA-s, i cili preku planetin në vitin 2018.

Landeri mbante një sizmometër, i cili regjistroi dridhje katërvjeçare – tërmete të Marsit – nga thellësia e Planetit të Kuq.

Duke analizuar ato tërmete – dhe saktësisht se si lëviz planeti – zbuloi “sinjale sizmike” të ujit në gjendje të lëngshme, gjë që më parë dyshohej uji në këtë planet ishte i ngrirë në polet e tij.

Ndërkohë që ka ujë të ngrirë në polet e Marsit dhe dëshmi të avullit në atmosferë, kjo është hera e parë që uji dydhohet se ekziston edhe në gjendje të lëngshëme.

Gjetjet janë publikuar në Proceedings of the National Academy of Sciences.

Misioni shkencor i Insight përfundoi në dhjetor të 2022-shit, pasi tokëzuesi u ul i qetë duke dëgjuar “pulsin e Marsit” për katër vjet.

Në atë kohë, sonda regjistroi më shumë se 1,319 tërmete.

Duke matur shpejtësinë e lëvizjes së valëve sizmike, shkencëtarët kanë gjetur se në cilin material ka më shumë gjasa të lëvizin.
“Këto janë në fakt të njëjtat teknika që ne përdorim për të kërkuar ujë në Tokë, ose për të kërkuar naftë dhe gaz”, shpjegoi Prof Michael Manga, nga Universiteti i Kalifornisë,

Berkeley, i cili ishte i përfshirë në kërkim.

Analiza zbuloi rezervuarë uji në thellësi rreth gjashtë deri në 12 milje (10 deri në 20 km) në koren e Marsit.

“Të kuptuarit e ciklit të ujit marsian është thelbësor për të kuptuar evolucionin e klimës, sipërfaqes dhe brendësisë,” tha studiuesi kryesor Dr Vashan Wright, nga Instituti Scripps i Oqeanografisë në UC San Diego.

Prof Manga shtoi se uji ishte “molekula më e rëndësishme në formësimin e evolucionit të një planeti”. Ky zbulim, tha ai, i përgjigjet një pyetjeje të madhe “ku shkoi i gjithë uji i Marsit?”.

Studimet e sipërfaqes së Marsit – me kanalet dhe valët e tij – tregojnë se, në kohët e lashta, kishte lumenj dhe liqene në planet.

Por për tre miliardë vjet, ajo ka qenë një shkretëtirë.

Një pjesë e këtij uji humbi në hapësirë ​​kur Marsi humbi atmosferën e tij. Por, tha Prof Manga, këtu në Tokë, “shumë nga uji ynë është nën tokë dhe nuk ka asnjë arsye që të mos jetë kështu edhe në Mars”.