E përditshmja prestigjioze franceze “Le Figaro” ia ka kushtuar një tekst të veçantë dialogut për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
Ajo ka cituar Presidentin e Kosovës, Hashim Thaçin, shefin e stafit të tij, Bekim Çollakun, si dhe disa analistë francezë.
Sipas “Le Figaro”, Thaçi dhe Vuçiq nuk e pëlqejnë njëri-tjetrin, por kanë vendosur, që në emër të paqes dhe stabilitetit, të punojnë së bashku drejt pajtimit të popujve të tyre.
“Nëse gjithçka shkon sipas planeve, Presidenti i Kosovës dhe Presidenti i Serbisë do të jenë në gjendje të konsolidojnë pajtimin e tyre deri në mes të nëntorit në Paris, në Forumin për Paqe, që do të organizohet nga Elysee”, shkruan gazeta franceze.
Njëzet vjet pas luftës, serbët në veri të lumit Ibër – lumi që ndan Mitrovicën në dy – ende nuk i njohin institucionet e Kosovës, pasi e konsiderojnë Beogradin si kryeqytetin e tyre. I njëjti tension mund të gjendet në jug të lumit.
“Status quo-ja është e keqe për të gjithë”, pranon Bekim Çollaku, shefi i stafit të Hashim Thaçit për mediumin francez.
Sipas të përditshmes franceze, të dy presidentët megjithatë kanë një interes të përbashkët: të ecin më shpejtë, krah për krah, drejt integrimit evropian.
Duke folur për qëndrimin amerikan, gazeta shkruan se John Bolton, këshilltari i sigurisë kombëtare, deklaroi në fund të gushtit se Uashingtoni nuk do të kundërshtonte rregullimet territoriale.
“Franca është gjithashtu në favor të këtyre rishikimeve, siç është edhe Austria. Federica Mogherini është e gatshme të mbështesë atë që Presidenti i Kosovës paraqet thjesht si një korrigjim territorial”, shkruan gazeta “Le Figaro”.
Sipas një diplomati francez, ekziston një dritare e mundësisë përpara zgjedhjeve evropiane, por duhet të veprojmë shpejtë.
Në të vërtetë, zgjedhjet mund të rezultojnë që Komisioni të bëhet edhe më nacionalist dhe më i pavullnetshëm për zgjerimin e mëtejshëm.
“Paqja mes Kosovës dhe Serbisë është e pashmangshme”, siguroi Hashim Thaçi për Le Figaro në qershorin e kaluar.
Në Perëndim, Gjermania ka mbajtur kundërshtimin e saj ndaj çdo forme të ndryshimit të kufijve, duke pasur parasysh se kjo do të hapte “Kutinë e Pandorës” për kërkesat e minoriteteve brenda Ballkanit: serbët e Bosnjës, hungarezët e Vojvodinës, shqiptarët e Maqedonisë.
Sipas gazetës “Le Figaro”, presidenti francez, Emmanuel Macron, shpreson të bindë Angela Merkelin përpara takimit të së premtes në Bruksel.
“Gjermania është problemi ynë më i madh. Ajo ka investuar shumë në vend dhe është shumë e popullarizuar në Serbi. Nuk mund të dalim kundër Gjermanisë. Por, në qoftë se nuk mund ta marrim mbështetjen e saj, do të donim që ajo të heshtë”, i ka thënë një burim zyrtar serb këtij mediumi francez.
Sipas gazetës bëhet fjalë për një rregullim territorial, i cili për herë të parë në Ballkan ka miratimin e të dyja palëve.
“Nuk ka asnjë arsye pse dy qeveri të zgjedhura, me pëlqimin e ndërsjellë dhe mbështetjen e bashkësisë ndërkombëtare, nuk mund të ndryshojnë shtrirjen e kufijve të tyre. Nëse ky është çmimi për paqe dhe stabilitet, atëherë pse jo?”, komentoi Jacques Purnick, një shkencëtar politik dhe specialist i Evropës Qendrore dhe Lindore.
Gazeta shkruan se negociatorët kanë deklaruar se ky projekt është “sui generis”. Ashtu siç ishte rasti me pavarësinë e Kosovës në vitin 2008, projekti nuk synon të krijojë asnjë “precedent” brenda Ballkanit dhe as në rajonin e Kaukazit.
“Serbia do t’i japë Bosnjës garanci për integritet. Por, e vetmja gjë që ka rëndësi për ne është gjetja e një zgjidhjeje paqësore me Serbinë”, ka thënë Bekim Çollaku, shefi i stafit të Hashim Thaçit, përgjegjës për negociatat me Beogradin.
Si në Prishtinë, ashtu edhe në Beograd, çështja mund të zgjidhet nëpërmjet referendumit. Por, për momentin jemi larg një konsensusi. “Ndonjëherë paqja bëhet më vështirë sesa lufta”, vazhdoi shefi i stafit të presidentit kosovar.
Në shtetet e Ballkanit, tensioni mund të rritet shumë shpejt. Opozita radikale, e cila refuzon të bëjë koncesionet më të vogla për serbët, ka akuzuar Thaçin se është “tradhtar i kombit”.
Ultranacionaliste, Kisha Ortodokse është akoma e lidhur me mitin themelues të Serbisë, humbjen e saj në betejën e Kosovës kundër Perandorisë Osmane dhe Kosova bëhet kështu për ta “vendlindja e kombit serb”.
Gazeta shkruan se Kisha Serbe është gjithashtu shumë e afërt me Kishën Ortodokse Ruse, e cila vetë është një aleat i ngushtë i Vladimir Putinit. Kjo shtron pyetjen: si do të reagojë Kremlini për këtë projekt, duke pasur parasysh se si Rusia refuzon tu njohë shteteve islamike të Rusisë atë që e mori me forcë kur aneksoi Krimenë nga Ukraina.
