Presidenti Trump emëroi të shtunën gjykatësen Amy Coney Barrett si anëtare të Gjykatës së Lartë, për të plotësuar vendin e mbetur bosh nga vdekja e anëtares liberale të kësaj gjykate Ruth Bader Ginsburg, çka përbën një mundësi për ta bërë Gjykatën më konservatore 37 ditë para zgjedhjeve presidenciale të 3 nëntorit.

“Sot e kam për nder të emërojë një prej mendjeve më brilante dhe të talentuara të drejtësisë për në Gjykatën e Lartë, gjykatësen Amy Coney Barrett”, u shpreh Presidenti gjatë një ceremonie në Shtëpinë e Bardhë.

“Ky duhet të jetë një process i shpejtë dhe i thjeshtë konfirmimi”, tha presidenti, duke u bërë thirrje ligjvenësve dhe shtypit të përmbahen nga sulmet personale dhe politike ndaj zonjës Barrett.

Presidenti theksoi se nëse zonja Barrett konfirmohet, ajo do të ishte anëtarja e parë e Gjykatës së Lartë që është nënë fëmijë të vegjël ende në shkollë.

Në komentet e saj, zonja Barrett vlerësoi lart gjykatësen Ginsburg për shërbimin që i ka bërë kauzës së grave dhe drejtësisë.

Presidenti Trump kishte premtuar se do të emëronte një grua për të zëvendësuar zonjën Ginsburg që vdiq javën e kaluar në moshën 87 vjeçare. Amy Coney Barrett, aktualisht gjykatëse apeli, me pikëpamje konservatore, u përmend që në fillim si një nga kandidaturat kryesore, së bashku me gjykatësen tjetër të apelit, Barbarta Lagoa, të dyja të emëruara në sistemin federal të drejtësisë nga Presidenti Trump.

Vendimi i presidentit për ta shpallur emërimin përpara zgjedhjeve të nëntorit, duke qënë në një garë e ngushtë ndaj rivalit të tij, ish Nën-presidentit Joe Biden, u prit menjëherë me reagime të ashpra politike në Uashington. Senatorët republikanë thonë se procesi konfirmimit duhet të bëhet sa më shpejt të jetë e mundur, ndërsa Demokratët thonë se emërimi i duhej lënë fituesit të zgjedhjeve.

Në lojë është prirja politike nga do të anojë Gjykata e Lartë, anëtarët e së cilës shërbejnë me mandat të pakufizuar. Gjykata kishte 5 anëtarë koservatorë dhe 4 liberalë, para vdekjes së gjykatëses Ginsburg. Nëse Senati miraton një anëtar konservator, raporti do të bëhej 6 me 3 në favor të konservatorëve.

Anëtari i ri që do të zëvendësojë gjykatësen Ginsburg, do të luajë rol të rëndësishëm për një sërë çëshjesh kritike që pritet të shtrohen para Gjykatës në të ardhmen, si çështja e abortit, sigurimi shëndetësor, ligjet e armëmbajtjes, liria fetare, imigracioni dhe e liria e të shprehurit.

Zgjedhjet presidenciale

Senatorët republikanë pritet të veprojnë me shpejtësi për të konfirmuar kandidaten e emëruar nga Presidenti Trump. Udhëheqësi i shumicës në Senat Mitch McConnell ka premtuar ta përfundojë konfirmimin përpara ditës së zgjedhjeve më 3 nëntor.

Presidenti Trump ka theksuar se është e rëndësishme që Gjykata e Lartë të jetë e plotësuar para datës së zgjedhjeve, në rast se do t’i duhet të përballet me sfida ligjore për votimet.

“Mendoj se zgjedhjet do të përfundojnë në Gjykatën e Lartë”, tha Presidenti Trump të mërkurën, duke shtuar se “është e rëndësishme të kemi 9 anëtarë në të”.

Një sërë sfidash ligjore për zgjedhjet tashmë kanë filluar në shtete të ndryshme mes pritshmërive për një numër të madh votash me postë, ose votimi të hershëm, si pasojë e pandemisë së koronavirusit.

Mbështetja për gjykatësen Barret

Gjykatësja Barrett është mbështetur gjerësisht nga qarqet ligjore konservatore në Shtetet e Bashkuara.

Ajo është një katolike e përkushtuar 48 vjeçare, mjaft e përkrahur nga evangjelistët konservatorë, që mendohet të jenë mbështetësit më besnikë të presidentit.

Zonja Barrett ka qënë për 15 vjet profesore e drejtësisë në universitetin “Notre Dame”, një prej universiteteve më të njohura katolike të Shteteve të Bashkuara, përpara se Presidenti Trump ta emëronte në vitin 2017 si gjyqtare apeli në distriktin që mbulon shtetet Illinoi, Indiana dhe Viskonsin.

Besimtarët konservatorë shpresojnë se zonja Barrett do të përmbysë vendimin historik të vitit 1973 që legalizoi të drejtën e abortit. Ndërsa ajo e ka kritikuar këtë vendim në të kaluarën, po ashtu ajo është shprehur gjatë procesit të konfirmimit si gjykatëse apeli në vitin 2017, se do t’i konsideronte vendimet e mëparshme të Gjykatës së Lartë si precedentë të detyrueshëm për t’u ndjekur.

Demokratët e kundërshtuan konfirmimin e saj në vitin 2017, duke shprehur shqetësim rreth rolit që ajo i jepte fesë në jetën e saj. Ata cituan komentet që zonja Barret kishte bërë si profesore në universitet se “karriera ligjore nuk është veçse mjet drejt një synimi … dhe synimi është ngritja e Mbretërisë së Zotit”.

Nënpresidenti Mike Pence tha gjatë një interviste këtë javë, se zonja Barrett u ndesh me një proces konfirmimi ku “mungonte toleranca” ndaj besimit të saj.

Beteja politike

Republikanët kanë shumicën 53 me 47 në Senat, organi legjislativ që konfirmon emërimet në sistemin e drejtësisë.

Dy republikanë, Lisa Murkowski e shtetit të Alaskës dhe Susan Collins e shtetit Mein, kanë thënë se janë kundër plotësimit të vendit të gjykatëses Ginsburg përpara zgjedhjeve të nëntorit. Duhen edhe dy senatorë të tjerë republikanë që të votojnë me demokratët, që të bllokohet konfirmimi në Senat. Duket se kjo nuk do të ndodhë.

Demokratët në Senat, i kanë akuzuar republikanët për hipokrizi, pasi ata refuzuan të shqyrtonin kandidaturën e propozuar nga Presidenti Obama për një vend në Gjykatën e Lartë në vitin 2016. Në atë kohë republikanët argumentuan se vendet në Gjykatën e Lartë nuk duhet të plotësoheshin në një vit zgjedhor dhe i duhej lënë fituesit të zgjedhjeve ta bënte emërimin.

Demokratët thonë se republikanët duhet t’i përmbahen tani të njejtit argument dhe të presin për plotësimin e vendit deri pas zgjedhjeve.

Republikanët thonë se situata në vitin 2016 ishte ndryshe, pasi atëhere një parti kishte presidencën dhe partia tjetër Senatin, ndërsa në vitin 2020 republikanët i kontrollojnë të dyja.

Ky është anëtari i tretë që presidenti Trump emëron në Gjykatën e Lartë gjatë presidencës së tij. Dy të mëparshmit, po konservatorë, janë gjykatësit Neil Gorsuch dhe Brett Kavanaugh, që kaluan në një proces të vështirë konfirmimi. /VOA