Të ndalosh ndryshimin sezonal të orës nuk është e lehtë, kryesisht për arsye politike. Këtë të diel evropianët do të humbasin sërish një orë ndërsa orët ecin përpara.
Është diçka që pak njerëz e shijojnë, siç tregohet nga një sondazh i vitit 2018, sipas të cilit 84% e qytetarëve të BE-së janë kundër fenomenit. Sipas studimeve shkencore, ndryshimi i orës mund të reduktojë përballjen me rrezet e diellit, gjë që mund të rezultojë në mungesë gjumi dhe të ndikojë në disa sëmundje.
Ndërrimi i orës sezonale është gjithashtu në kundërshtim me qëllimin fillestar të praktikës, kursimin e energjisë, siç shpjegon për Euronews, Ariadna Güell Sans, zëvendësdrejtoreshë në Time Use Initiative.
“Është dëshmuar se është e gabuar dhe kështu nuk na ndihmon më të kursejmë energji, pasi u krijua në një kohë ku interneti nuk ekzistonte, ku konsumi i energjisë ishte mjaft i ndryshëm nga ai që është tani”, tha ajo.
Komisioni Evropian u përpoq t’i japë fund ndryshimeve të orës dy herë në vit me një direktivë të paraqitur në shtator 2018. Parlamenti Evropian e miratoi atë me një shumicë të madhe dhe pëlqim të gjerë politik: 410 vota pro, 192 kundër dhe 51 abstenime. Por vendet nuk ishin në gjendje të bien dakord dhe e kanë bllokuar propozimin deri më tani. Qeveritë janë të dekurajuara që të veprojnë në mënyrë të pavarur për çështjet pasi BE-ja dëshiron që çdo ndryshim të jetë i njëkohshëm për të mbrojtur funksionimin e tregut të vetëm.
Lituania mund ta ngrejë sërish çështjen gjatë presidencës së saj të Këshillit të Bashkimit Evropian në vitin 2027, sipas një këshilltari të presidentit Gitanas Nauseda.
“Ne ende besojmë sot se një zgjidhje e koordinuar do të ishte e arritshme,” tha një zëdhënës i Komisionit Evropian kur u pyet për këtë çështje.
“Ne inkurajojmë rinovimin e diskutimeve për të gjetur një zgjidhje, por ne besojmë se është më mirë që shtetet anëtare të vendosin mes tyre”.
Megjithatë, t’i japësh fund ndryshimit të orës do të thotë të marrësh një vendim, nëse do të mbash orën dimërore apo verore. Kjo është gjithashtu një çështje e mirëfilltë politike, pasi zonat kohore janë ndikuar gjithmonë nga vendimet politike. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Gjermania imponoi zonën e saj kohore në Francën e pushtuar dhe vendet e Beneluksit, ndërsa diktatori Francisco Franco vendosi të lidhë Spanjën me Gjermaninë e Adolf Hitlerit.
Kohët e fundit, Parlamenti ukrainas anuloi kalimin në orën verore vetëm për të shmangur përafrimin për gjysmën e vitit me Orën Standarde të Moskës (UTC+3), të cilën Rusia e kishte vendosur në territoret e saj të pushtuara në Ukrainë.
Zgjedhje të tilla nuk përputhen domosdoshmërisht me shtrirjen e të ashtuquajturës “kohë diellore”. “Ne do të duhet të jemi sa më të lidhur me zonën tonë kohore natyrore. Për ta thënë thjesht, do të thotë që kur është 12 në orën time, dielli është në pikën më të lartë të ditës,” shpjegoi Güell Sans.
Ky nuk është rasti për vendet e Evropës Perëndimore, faqet e orës së të cilave janë dukshëm përpara kohës diellore. Rezultati, sidomos në verë, është agimi i vonë dhe perëndimi i diellit, të cilat ndikojnë ndjeshëm në rutinën e përditshme në vende si Spanja. Kjo është arsyeja pse Iniciativa e Përdorimit të Kohës për një shoqëri të shëndetshme propozon një ndryshim rrënjësor me katër zona kohore të bazuara në meridianët.
Mbretëria e Bashkuar, Franca, Spanja dhe vendet e Beneluksit do të jenë nën të njëjtën zonë kohore të Evropës Perëndimore, e cila korrespondon me orën aktuale të Greenwich Mean Time. Irlanda dhe Portugalia do të ishin në linjë me Islandën në zonën kohore të Ishujve Azores, një orë pas, ndërsa e gjithë Evropa Qendrore plus Greqia do të ishte një orë përpara dhe Evropa Lindore, duke përfshirë vendet baltike, do të ishin dy orë përpara.
Megjithatë, ky konfigurim i ri do të paraqiste probleme të reja. Për shembull, Irlanda dhe Irlanda e Veriut do të kishin kohë të ndryshme, ndoshta duke shkaktuar një çështje të re politike.