Një studim përpiqet të shpjegojë se çfarë ndodh në trurin tonë kur hamë ëmbëlsira ose thjesht kalojmë pranë sektorit të çokollatave në supermarket dhe të shpjegojë paaftësinë tonë për t’i rezistuar ëmbëlsirave.
Çokollata, biskota, karamele. Sa gjasa ka që të ecim nëpër sektor dhe të mos marrim asgjë? Pothuajse zero.
Por pse nuk mund t’i injorojmë të gjitha shijet e shijshme?
A ka ndonjë shpjegim shkencor? Kjo është ajo që donin të zbulonin studiuesit nga Instituti Max Planck për Kërkime Metabolike, në bashkëpunim me Universitetin Yale, të cilët kryen një studim të lidhur dhe zbuluan se ushqimet e pasura me sheqer dhe yndyrë mund të shkaktojnë ndryshime neuronale në tru.
Në veçanti, gjetjet, të publikuara në Cell Metabolism, argumentojnë se nëse konsumoni rregullisht sasi të vogla të ushqimeve të tilla, truri “trajnohet” për t’i kërkuar këto lloj ushqimesh në mënyrë konsistente.
Por si zhvillohet në tru kjo preferencë për ushqimet e ëmbla?
“Tendenca jonë për të preferuar ushqime të pasura me yndyrë dhe sheqer mund të jetë e lindur ose të zhvillohet si pasojë e obezitetit. Ne mendojmë, megjithatë, se kjo është përgjithësisht një tendencë për të cilën truri është trajnuar”, shpjegon drejtuesi i studimit Sharmili Edwin Thanarajah.
Për të konfirmuar këtë hipotezë, studiuesit shtuan një sasi të vogël të kremës së rrahur me yndyrë dhe sheqer në dietën e përditshme të një grupi vullnetarësh për 8 javë. Në të njëjtën periudhë, një grup tjetër konsumoi një krem pana me të njëjtin numër kalorish, por më pak yndyrë. Të gjithë pjesëmarrësit iu nënshtruan matjeve të funksionit të trurit para dhe gjatë 8 javëve.
Truri është trajnuar në mënyrë të pandërgjegjshme për të preferuar ushqimet.
Përgjigja e trurit ndaj ushqimeve të pasura me yndyrë dhe sheqer u rrit në mënyrë dramatike tek vullnetarët që konsumuan kremin pana me shumë yndyrë. Ky zakon është treguar në mënyrë specifike se aktivizon sistemin dopaminergjik, zonën e trurit përgjegjëse për motivimin dhe shpërblimin.
“Matjet e funksionit të trurit kanë treguar se truri rilidhet përmes konsumimit të ushqimeve të tilla. Në mënyrë të pandërgjegjshme, ai mëson të preferojë ushqime që duken si një shpërblim. Për shkak të këtyre ndryshimeve në tru, ne gjithmonë do të preferojmë ushqime që përmbajnë shumë yndyrë dhe sheqer”, shpjegon Marc Tittgemeyer.
Gjatë studimit, si pesha ashtu edhe vlerat e gjakut të pjesëmarrësve, si presioni i gjakut dhe kolesteroli, nuk ndryshuan. Megjithatë, studiuesit besojnë se preferenca për këto ushqime vazhdon me kalimin e kohës. “Në tru krijohen lidhje të reja, të cilat nuk mund të shkatërrohen kaq lehtë. Në fund të fundit, ky është thelbi i të mësuarit: Kur mëson diçka, nuk e harron aq lehtë”, përfundon Dr. Tittgemeyer.