SHBA dhe BE synojnë sanksione të reja ndaj Iranit pas sulmit ndaj Izraelit! Putin: Palët të përmbahen për të shmangur një katastrofë

Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian thonë se janë duke kërkuar vendosjen e sanksioneve të mëtejshme ndaj Iranit, pas sulmit të tij ndaj Izraelit në fundjavë.

Sekretarja e Thesarit e SHBA-së, Janet Yellen tha se ajo priste të ndërmerrte veprime “në ditët në vijim”, ndërsa shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell tha se blloku po punonte për këtë.

Izraeli u ka kërkuar aleatëve të tij që të sanksionojnë programin raketor të Teheranit. Sanksionet e Kombeve të Bashkuara mbi programin skaduan në tetor.

Këto sanksione kishin qenë të lidhura me një marrëveshje më të gjerë për të kufizuar programin bërthamor të Iranit. Megjithatë, një numër vendesh, duke përfshirë SHBA-në, BE-në dhe Britaninë e Madhe, mbajtën sanksione dhe shtuan të reja.

Shefi i shtabit të ushtrisë izraelite, gjenerallejtënant Herzi Halevi, tha të hënën se sulmi iranian nuk do të mbetet pa përgjigje.

Sulmi i parë i drejtpërdrejtë i Iranit ndaj Izraelit të shtunën pa një valë prej më shumë se 300 raketash dhe dronësh të lëshuar nga Irani, Iraku, Siria dhe Jemeni, ku shumica u rrëzuan nga Izraeli dhe aleatët e tij.

Teherani tha se sulmi ishte hakmarrje për një sulm të supozuar ajror izraelit në konsullatën e tij në Siri më 1 prill, në të cilin u vranë 13 persona. Deri më tani, Izraeli duket se është kundërpërgjigjur vetëm me një ofensivë diplomatike. Ministri i Jashtëm i saj u kërkoi më shumë se 30 vendeve të vendosin sanksione ndaj programit raketor të Iranit.

Ajo gjithashtu ka bërë thirrje që Korpusi i Gardës Revolucionare Islamike (IRGC) – një forcë e madhe ushtarake, politike dhe ekonomike në Iran, të cilësohet një organizatë terroriste, diçka që SHBA e ka bërë tashmë, por Britania e Madhe jo.

Duke folur të martën, Sekretarja e Thesarit e SHBA-së, zonja Yellen tha: Për sa i përket sanksioneve, pres plotësisht që ne të ndërmarrim veprime shtesë sanksionesh kundër Iranit në ditët në vijim. Ne nuk i parashikojmë mjetet tona të sanksioneve. Por në diskutimet që kam pasur, të gjitha opsionet për të penguar financimin e terrorizmit të Iranit vazhdojnë të jenë në tryezë.

Zonja Yellen tha se SHBA po përdorte tashmë sanksione financiare për të izoluar Iranin dhe për të penguar aftësinë e tij për të financuar grupe përfaqësuese dhe për të mbështetur luftën e Rusisë në Ukrainë – duke përfshirë shënjestrimin e më shumë se 500 individëve dhe subjekteve. Sanksionet ekzistuese të SHBA-së ndaj Iranit tashmë ndalojnë pothuajse të gjithë tregtinë amerikane me këtë vend.

Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së, Jake Sullivan tha më vonë se sanksionet e reja do të synojnë “Iranin duke përfshirë programin e tij raketor dhe dron”, si dhe Gardën Revolucionare dhe ministrinë iraniane të mbrojtjes.

“Ne parashikojmë që aleatët dhe partnerët tanë së shpejti do të ndjekin sanksionet e tyre,” shtoi ai. “Këto sanksione të reja dhe masa të tjera do të vazhdojnë një zhurmë të vazhdueshme presioni për të frenuar dhe degraduar kapacitetin dhe efektivitetin ushtarak të Iranit dhe për t’u përballur me gamën e plotë të sjelljeve të tij problematike.”

Borrell, kryediplomati i BE-së, tha se disa shtete anëtare kishin kërkuar zgjerimin e sanksioneve kundër Iranit. Ai tha se do t’i dërgonte një kërkesë shërbimit diplomatik të BE-së për të “filluar punën e nevojshme lidhur me sanksionet”.

Ministri i Jashtëm izraelit, Israel Katz, përshëndeti “prirjen pozitive drejt miratimit të sanksioneve” në një postim në X. Udhëheqësit botërorë kanë kërkuar përmbajtje në një përpjekje për të shmangur një përshkallëzim të madh në Lindjen e Mesme, pas sulmit të fundit.

Presidenti i SHBA Joe Biden, i cili në mënyrë të përsëritur ka deklaruar se mbështetja e tij për Izraelin është “e hekurt”, ka thënë se beson se Izraeli duhet të shpallë fitoren në këtë episod dhe “të marrë fitoren”.

Në një telefonatë të martën në mbrëmje, kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Rishi Sunak paralajmëroi kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu kundër një përshkallëzimi të mëtejshëm në përgjigjen e tij.

“Ai theksoi se përshkallëzimi i rëndësishëm nuk ishte në interesin e askujt dhe vetëm do të thellonte pasigurinë në Lindjen e Mesme. Ky ishte një moment që kokat e qeta të mbizotëronin,” tha një zëdhënës i Doëning Street.

Grupi G7 i shtatë ekonomive më të mëdha të përparuara në botë tani po “koordinonte një përgjigje diplomatike”, shtuan ata.

Irani ka treguar se e konsideron çështjen “të përfunduar” nëse Izraeli nuk hakmerret – me presidentin e Iranit Ebrahim Raisi duke paralajmëruar se “veprimi më i vogël kundër interesave të Iranit patjetër do të përballet me një përgjigje të ashpër, të gjerë dhe të dhimbshme”.

Rusia, një aleate e Iranit, ka kërkuar gjithashtu përmbajtje, tha Kremlini të martën pas një telefonate midis presidentit rus Vladimir Putin dhe presidentit Raisi.

“Vladimir Putin shprehu shpresën se të gjitha palët do të tregojnë përmbajtje të arsyeshme dhe do të parandalojnë një raund të ri konfrontimi të mbushur me pasoja katastrofike për të gjithë rajonin,” tha Kremlini.