Fondi i Sigurimit të Depozitave në banka e ka tejkaluar nivelin e 5% të vlerës së depozitave bankare të siguruara.

Ky nivel pranohet përgjithësisht nga institucionet e specializuara si një shkallë minimale e nevojshme mbulimi që duhet të ofrojnë skemat e sigurimit të depozitave në banka.

Për këtë arsye, edhe ligji në fuqi “Për sigurimin e depozitave” përcakton se Agjencia e Sigurimit të Depozitave mund të ulë primin tremujor të pagueshëm nga bankat anëtare të skemës së sigurimit të depozitave, nëse mjetet financiare të Agjencisë janë jo më pak se 5% të mesatares së këtyre depozitave.

Duke parë rritjen e fondit të sigurimit të depozitave bankare në vitet e fundit, ASD po analizon mundësitë e zhvillimit të mëtejshëm të skemës. Burime nga sektori bankar bëjnë të ditur se aktualisht dy janë alternativat kryesore që po merren në konsideratë: ulja e primit të depozitave për bankat ose rritja e vlerës maksimale ligjore të sigurimit të depozitave bankare, vlerë që aktualisht është 2.5 milionë Lekë.

Ndërkohë, sipas ASD, çështja është ende në nivel analizash dhe ky institucion nuk ka shtruar ende propozime konkrete. ASD shprehet se çdo vendim për ndryshime në skemën e sigurimit të depozitave duhet të merret në bashkëpunim me Bankën e Shqipërisë, Ministrinë e Financave dhe institucionet e specializuara partnere.

Raporti i mbulimit të depozitave të siguruara bankare nga fondi përkatës që administrohet nga Agjencia e Sigurimit të Depozitave u rrit më tej vitin e kaluar. Sipas informacionit të ASD, në fund të vitit 2021, raporti arriti në 6.66%, nga 6.46% që pati qenë një vit më parë. Ky tregues llogaritet si raporti mes vlerës totale të fondit të sigurimit të depozitave bankare dhe vlerës totale të depozitave të siguruara. Rritja e këtij raporti tregon se fondi i sigurimit të ASD është rritur me ritme më të shpejta se vlera e depozitave të siguruara.

Prej vitit 2014, ASD ka përdorur gjithashtu edhe linja krediti gatishmërie nga Banka Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH). Kjo marrëveshje u rinovua sërish në fillim të vitit 2021 dhe ka si qëllim të pasurit e një fondi të disponueshëm, në rast se paraqitet nevoja për të kompensuar depozituesit e siguruar.

Ndërkohë, nëse marrim në konsideratë dhe linjën e kredisë prej 100 milionë euro që Agjencia ka përfituar nga BERZH, ky raport arrin në pothuajse 8.2%. Për bankat tregtare, primi tremujor i sigurimit përllogaritet si 0.125% e mesatares aritmetike të shumës së depozitave të siguruara, që janë regjistruar në bankë në ditën e fundit të çdo muaji të tremujorit të mëparshëm. Megjithatë, ligji “Për Sigurimin e Depozitave”, përcakton se ASD mund të ulë primin deri në 0.025%, por vetëm nëse mjetet financiare të Agjencisë janë jo më pak se 5% të mesatares së këtyre depozitave”.

Duke pasur parasysh se ligji e parashikon këtë mundësi, bankat tregtare kërkojnë nga autoritetet rregullatore uljen e primit të sigurimit të depozitave. Bankat argumentojnë se në vitet e fundit po përballen me një rritje të fortë të kostove nga masat e reja ligjore dhe rregullatore.

ASD po e vlerëson këtë mundësi, por paralelisht edhe atë të rritjes së vlerës maksimale të sigurimit të depozitave./ Monitor