Ndërsa Komisioni Qendror i Zgjedhjeve po vijon me ritme të ngadalta rreth numërimit të votave të kandidatëve dhe verifikimin e atyre të subjekteve politike, diskutimi për formimin e Qeverisë së re pas zgjedhjeve të 9 shkurtit po merr vëmendje të madhe.
Kryeministri në detyrë Albin Kurti insiston se do të ketë votat e mjaftueshme për një tjetër mandat. Kjo i mundësohet në një skenar që favorizon Lëvizjen Vetëvendosje në votat e diasporës dhe me bashkëpunimin e pakicave jo serbe.
“Nëse Lëvizja Vetëvendosje me minoritetet jo serbe i arrin 61 numra, të jeni të sigurt që do të kemi një qeveri shumë të brishtë, shumë fraxhile, dhe nuk do të zgjasë shumë deri në momentin kur të vijë zgjedhja e presidentit”, shprehet analistja Magbule Shkodra.
Në anën tjetër PDK, si e dyta, dhe AAK kërkojnë të formohet një bllok opozitar në mënyrë që të jenë ata që do të formojnë qeverinë e re. Por LDK ende nuk ka qëndrim të prerë për këtë mundësi bashkëpunimi.
Afatet kushtetuese për formimin e Qeverisë së re fillojnë të rrjedhin pas certifikimit të rezultateve dhe konstituimit të Kuvendit të Kosovës, që si i tillë konsiderohet pas zgjedhjes së kryetarit dhe nënkryetarëve në afat prej 30 ditësh nga certifikimi.
Megjithëse mundësitë janë që formimi i Qeverisë së re të mund të zvarritet, Kushtetuta dhe dy vendime te Gjykatës Kushtetuese më 2014 dhe 2020 nuk lejojnë hapësira për abuzime me këtë çështje.
Partia fituese, pas konstitutimit të Kuvendit, i dorëzon presidentes Vjosa Osmani emrin e kandidatit për kryeministër dhe kjo në mënyrë formale ia dorëzon Kuvendit të Kosovës.
“Pas marrjes së mandatarit i njëjti ka afat prej 15 ditës që të propozojë qeverinë, përkatësisht përbërjen dhe të dërgojë në Kuvend, në rast se i njëjti arrin të sigurojë 61 vota atëherë konsiderohet se qeveria është zgjedhur në rast se jo, atëherë vjen në shprehje mundësia e dytë sipas nenit 95 paragrafi 4 i kushtetutës që nënkupton që vjen në shprehje diskrecioni i presidentes”, deklaroi juristi Ardian Bajraktari.
Pikërisht në këtë pikë është mundësia kur opozita hyn në lojë dhe bën lëvizjet e saj në përpjekje për të qeverisur.
Në skenarin që po shpreson opozita kur Kurti nuk do të ketë 61 vota, ata do t’i drejtohen presidentes me prova se ata kanë shumicën për të drejtuar vendin, njëjtë siç ndodhi në rastin e Qeverisë së Avdullah Hotit.
“Në rrethana të tilla ka afat 10 ditë që ta propozojë qeverinë e re dhe të marr mbështetjen. Qeveria konsiderohet e zgjedhur në rast se i merr 61 deputetë në rast se jo nënkupton që duhet të shkohet në zgjedhje sërish”, shton Bajraktari.
Përderisa as skenari i zgjedhjeve të reja nuk përjashtohet, kjo nuk preferohet për shkak të zhvillimeve.
“Të mendojnë për shtetin e Kosovës mos të mendojnë për pushtetin, mos të mendojnë se si do të dalin zgjedhjet e ardhshme sepse momentumi politik dhe rrethanat gjeopolitike me gjerë janë të tillë që Kosova nuk e ka luksin të mbetet pa udhëheqje, pa kryeministër, pa qeveri, e cila do të mund të menjëherë të merrte punët në dorë dhe të shtynte përpara proceset”, shton analistja Shkodra.
Në zgjedhjet e vitit 2021, KQZ-së iu deshën rreth një muaj për certifikim të rezultatit. Mirëpo me ligjin e ri u tha se koha do të kursehej por fillimi i numërimit të votave nuk duket aspak premtues me të gjitha partitë që kanë ankesat e tyre.
