Shkencëtarët kanë zbuluar se si ndotja e ajrit shkakton kancerin e mushkërive në një hulumtim novator që premton të rindërtojë kuptimin tonë për sëmundjen.
Gjetjet tregojnë se si grimcat e imëta që përmbahen në tymrat e makinave “zgjojnë” mutacionet e fjetura në qelizat e mushkërive dhe i kthejnë ato në një gjendje kancerogjene. Puna ndihmon në shpjegimin pse kaq shumë jo duhanpirës zhvillojnë kancer të mushkërive dhe është një “thirrje zgjimi” për ndikimin e dëmshëm të ndotjes në shëndetin e njeriut.
“Rreziku i kancerit të mushkërive nga ndotja e ajrit është më i ulët se nga pirja e duhanit, por ne nuk kemi kontroll mbi atë që ne të gjithë thithim,” tha Prof Charles Swanton i Institutit Francis Crick, i cili prezantoi gjetjet në konferencën e Shoqatës Evropiane për Onkologjinë Mjekësore.
Pirja e duhanit mbetet shkaku më i madh i kancerit të mushkërive, por ndotja e ajrit të jashtëm shkakton rreth një në 10 raste në MB dhe rreth 6000 njerëz që nuk kanë pirë kurrë duhan vdesin çdo vit nga kanceri i mushkërive. Në nivel global, rreth 300,000 vdekje nga kanceri i mushkërive në vitin 2019 iu atribuuan ekspozimit ndaj grimcave të imëta, të njohura si PM2.5, të përfshira në ndotjen e ajrit.
Megjithatë, baza biologjike se si ndotja e ajrit shkakton kancer ka mbetur e paqartë. Ndryshe nga pirja e duhanit ose ekspozimi në diell, të cilat drejtpërdrejt shkaktojnë mutacione të ADN-së të lidhura me kancerin e mushkërive dhe lëkurës, ndotja e ajrit nuk shkakton kancer duke shkaktuar ndryshime të tilla gjenetike.
Ekipi gjithashtu analizoi mostrat e indeve të shëndetshme të mushkërive, të marra gjatë biopsive të pacientëve dhe zbuloi se mutacioni EGFR u gjet në një në pesë nga mostrat normale të mushkërive. Kjo sugjeron që ne të gjithë kemi mutacione të fjetura në qelizat tona që kanë potencialin të kthehen në kancer – dhe ekspozimi kronik ndaj ndotjes së ajrit rrit shanset që kjo të ndodhë.
