Me siguri nuk keni menduar se pse gjenden disa pika të vogla të zeza në skajet e dritareve të makinave dhe autobusëve. Sigurisht, ata duken të lezetshëm, por a kryejnë ndonjë funksion?
Ato pika të zeza te xhamat, dritaret dhe skajet që i rrethojnë, ekzistojnë për një arsye.
Në vitet 1950, prodhuesit e automjeteve filluan të përdornin ngjitësin për të mbajtur xhamat e automobilave në vend të mbulesave metalike.
Ngjitësi e bëri punën mirë, por nuk ishte shumë i këndshëm estetikisht. Kufiri i zi që shihni rreth xhamit të makines quhet “frite”.
Këto të fundit (dhe pikat që i rrethojnë) janë bërë me bojë qeramike. Frite aty janë për të fshehur nga pamja ngjitësin mjaft të pakëndshëm, por shumë të rëndësishëm. Gjithashtu, për shkak se këto skaje të lyera janë të pjekura – po, të pjekura – në dritare, ato janë praktikisht të pathyeshme. Ata e mbajnë ngjitësin në vend, i cili nga ana tjetër mban dritaret në vend.
Sa i përket pikave, ato janë aty për të krijuar një kalim estetikisht të këndshëm nga vijat e zeza të trasha në transparencën e dritares. Pikat nuk vendosen rastësisht; ato vendosen në atë që njihet si “model gjysmëton”, duke u bërë më të vogla dhe më larg ndërsa e zeza tërhiqet. Ky model është më pak i pakëndshëm për syrin sesa e zeza e errët pranë xhamit të pastër.
Megjithatë, pikat nuk janë as vetëm për dekorim. Qëllimi tjetër i tyre, përveç efektit vizual, është kontrolli i temperaturës. Në mënyrë që xhami në dritare dhe xhami të përkulet siç janë, xhami nxehet.
Xhami i zi i lyer nxehet më shpejt se pjesa tjetër e dritares. Pikat janë atje për të shpërndarë nxehtësinë pak më në mënyrë të barabartë, gjë që parandalon që xhami i përparmë të deformohet nga nxehtësia.
