Mali Tambora ndryshoi botën kur vullkani indonezian shpërtheu në 1815. Ishte shpërthimi më i fuqishëm i regjistruar në histori. Pasoi një “vit pa verë”, temperaturat globale ranë, të korrat dështuan, njerëzit vuajtën nga uria, u përhap një pandemi kolere dhe dhjetëra mijëra vdiqën.

Shumë vullkane kanë shpërthyer që atëherë, por Tambora mbetet shpërthimi i fundit masiv. Më shumë se 200 vjet më vonë, shkencëtarët po paralajmërojnë se një tjetër mund të ndodhë. Markus Stoffel, profesor i klimës në Universitetin e Gjenevës tha se nuk është çështja nëse do të ndodhë, por kur. Tani bota është më e dendur e populluar dhe tashmë e ngrohur nga ndryshimet klimatike, shkruan CNN.

“Shpërthimi tjetër masiv do të shkaktojë kaos klimatik dhe  njerëzimi nuk ka plan reagimi,” paralajmëron Stoffel.

Gjatë një shpërthimi, një përzierje e llavës, hirit dhe gazrave, duke përfshirë dioksidin e karbonit, hidhet në atmosferë, i cili ngroh planetin. Për ndikimet klimatike, shkencëtarët janë më të interesuar për dioksidin e squfurit, të cilin një shpërthim mund ta ngrejë përmes troposferës në stratosferë. Pas kësaj, formohen grimca të vogla aerosoli që shpërndajnë dritën e diellit, e reflektojnë atë përsëri në hapësirë ​​dhe ftohin planetin poshtë.

Ndërsa bota po përballet me ngrohjen globale, një periudhë ftohjeje mund të tingëllojë pozitive, por shkencëtarët thonë se e vërteta është pikërisht e kundërta. Përveç faktit se shpërthimi mund të shkatërrojë qytetet e afërta, ata paralajmërojnë se efektet afatgjata mund të jenë kataklizmike.

Moti më i ftohtë, më pak rrezet e diellit dhe ndryshimet në reshjet mund të ndikojnë në prodhimin global të ushqimit dhe potencialisht të çojnë në tensione politike dhe madje edhe në luftë. Në një skenar ekstrem, të ngjashëm me Tamboran, humbjet ekonomike mund të arrijnë më shumë se 3.6 trilion dollarë vetëm në vitin e parë.

Ftohja nuk do të ofronte ndonjë lehtësim nga ndryshimet klimatike, sepse brenda pak vitesh planeti do të kthehej në mënyrën si ishte më parë dhe shpërthimi tjetër mund të ndodhte kudo.

Ka zona që shkencëtarët po vëzhgojnë, edhe pse është e pamundur të parashikohen, duke përfshirë Indonezinë, një nga rajonet më aktive vullkanike në planet dhe Yelloëstone në perëndim të SHBA-së, i cili nuk ka parë një shpërthim të madh në qindra mijëra vjet.