Skena të kujton shumë nga Pranvera Arabe që përfshiu vendet e Afrikës së Veriut dhe Lindjes së Mesme në fillim të vitit 2011 dhe rrëzoi regjimet. Një temë e përbashkët në kërkesat e të rinjve që dolën në rrugë në atë kohë ishte, ndër të tjera, zbutja e pabarazive, ulja e papunësisë dhe demokratizimi i jetës politike, e cila ishte dominuar për dekada nga partitë që ishin identifikuar me regjimin.
Gati 15 vjet më vonë, një valë protestash nga Maroku në Indonezi dhe nga Kenia në Mongoli po sjell një brez të ri protestuesish në rrugë me kërkesa të ngjashme. Gen Z, siç shkruan Bloomberg, ata të lindur rreth viteve 2000 deri në 2012, po protestojnë kundër shfaqjes provokuese të pasurisë nga elitat.
Karakteristika e këtyre mobilizimeve, i thotë një analist agjencisë ndërkombëtare, është se kushtet për protestë konvergojnë në mjedise politike shumë të ndryshme. Të rinjtë po përballen me rritjen e kostove të jetesës dhe vendet e kufizuara të punës , ndërsa pushteti politik është i përqendruar tek elitat e vjetra me pak hapësirë për ripërtëritje, thekson ai.
Zemërimi nxitet nga rrjetet sociale me postime nga fëmijët e elitës dhe jetën e tyre luksoze brenda dhe jashtë vendit të tyre. Të njëjtat rrjete po mbledhin të rinjtë që protestojnë. Deri më tani, protestat kanë numëruar dy “humbje” të mëdha, rënien e qeverive në Nepal dhe Bangladesh. Nga Nepali, në fakt, kemi parë imazhe të ministrave të rrethuar nga protestuesit, shtëpive që digjen dhe zyrtarëve që mezi ikin.
Në Marok, protestuesit e rinj u përleshën me policinë, vandalizuan bankat dhe dëmtuan makinat e policisë në shenjë proteste kundër kostove të mëdha të Kupës së Botës 2030. Protestuesit shohin shuma të mëdha që po shpenzohen për stadiume, përfshirë edhe fushën më të madhe… të hokejit në Afrikë, dhe nga ana tjetër vuajnë pasojat e papunësisë që arrin 60% tek të rinjtë.
Bloomberg thekson se pamja në kryeqytetin e vendit, Rabat, është edhe më e dyfishtë. Në njërën anë të lumit, një qytet-vitrinë i ndërtuar me kujdes me ndërtesa dhe kafene të restauruara, dhe nga ana tjetër, banesa dhe krim të mirëmbajtura keq. Të paktën tre persona janë vrarë në Marok dhe më shumë se 1,000 janë arrestuar në protestat më serioze që nga Pranvera Arabe, të cilat nuk e prekën veçanërisht vendin.
Në Madagaskar, të paktën 22 persona janë vrarë nga zjarri i policisë, ndërsa protestat vazhdojnë pavarësisht se presidenti shkarkoi të gjithë qeverinë, duke dashur të tregojë se po i dëgjon protestat e qytetarëve. Nepali përjetoi krizën më të keqe politike në vite në shtator, kur protestues të rinj i vunë flakën ndërtesave qeveritare për të protestuar kundër korrupsionit të përhapur dhe mundësive të kufizuara të punësimit. Trazirat u shkaktuan nga një ndalim i mediave sociale, por edhe pasi qeveria e hoqi atë, protestat janë përhapur. Kriza e detyroi kryeministrin dhe disa zyrtarë të lartë të jepnin dorëheqjen dhe la më shumë se 70 të vdekur dhe qindra të plagosur.
Protestat në Nepal shpërthyen vetëm disa ditë pasi protestat goditën Indonezinë. Atje, shkaku ishte dhënia e një ndihme për strehim prej 3,000 dollarësh për anëtarët e parlamentit, por trazirat përfundimisht u zhvilluan në një lëvizje më të gjerë kundër korrupsionit dhe pandëshkueshmërisë së klasës sunduese.





