Nga Gladiola Jorbus
Ditët e festave janë sa të bukura dhe të trishtuara. Të gjithë ata që kanë përjetuar humbjen e një njeriu të dashur, e dinë mirë se ç’do të thotë kjo. Kur babai im u nda nga jeta, vitet sapo ishin këmbyer me njëri – tjetrin. Bota ime u trondit e tëra. Shpirti m’u shkërmoq në copëza aq të imëta sa nuk mund të rimblidheshin më të gjitha së bashku. M’u duk sikur rrënjët e mia më të forta u larguan bashkë me të.
Le të më quajnë të çuditshme, egocentrike apo mosmirënjohëse, por asgjë nuk më ngushëllonte; sepse një baba, kur je e vogël është supi ku mbështet këmbët për të prekur yjet, ndërsa kur rritesh, tek ai sup mbështet kokën dhe gjen paqe e ndjen mbrojtje.
Edhe pse të gjithë, të thonë se e kuptojnë atë që po përjeton, ti ndihesh i vetëm në botë. Edhe nëse i ke kaluar të 30-tat, edhe nëse ke një fëmijë të mrekullueshëm, edhe nëse ke një partner mirëkuptues, një motër të dhembshur, një nënë fisnike dhe një batalion të tërë me miq e të afërm fantastikë, të cilët të shtrëngojnë fort e të falin ngrohtësi pa fund; ti sërish ndihesh vetëm.
Babai im i përkiste një gjenerate tjetër, asaj gjenerate për të cilën familja, integriteti, edukata, kultura, arsimi mbeteshin vlerat më të mëdha të njeriut, ndaj konsideroheshin të shenjta. Trashëgimia e tij është ndjenja e urtësisë, e tolerancës dhe e ndershmërisë – kaq utopike në ditët e sotme – që ka mbërritur e paprekur deri te nipërit e mbesat e tij.
Ashtu si Dashuria dhe Vdekja mbetet misteri i jetës, dualizmi i saj, paradoksi i saj. Deri pak sekonda më parë ti flet me dikë, dhe më pas ai zhduket; është aty, por nuk është më. Nuk mund ta besosh. Ndihesh pothuajse i tradhëtuar, sepse keni ende shumë gjëra për të bërë së bashku dhe të gjitha përfundojnë në një pulitje sysh, në një psherëtimë të vetme, si një kështjellë prej rëre.
Vdekja nuk pret, nuk fal, nuk mëshiron; është komuniste. Pa mantel të zi, pa kosë, pa zhurmë, pa lutje, ajo ia beh krejt papritur.
Dhe në një çast të tillë, një dëshirë e madhe për jetë, befasishëm shpërthen. I ngjan një loje fatale, ku ai që humbet nuk mund t’i rikthehet më, fatkeqësisht kurrë më.
Nëse vdekja ka një kuptim për ata që mbeten pas, mendoj se është pikërisht ky: heshtja dhe boshllëku që lë i vdekuri i shëmbëllejnë një britme, një kumti, një gjëmimi për të jetuar më intensivisht dhe më fort se më parë.
Në fund të fundit, koha mbetet një hipotezë, një bindje relative. Më duket sikur dje, babai im ishte 40 vjeç dhe sot nuk është më. Dje dhe nesër janë frymëmarrja e një jete që shuhet sot.
Shpesh i rikthehem një fraze të Shën Agustinit:
"Të vdekurit janë qenie të padukshme, por jo munguese. Ne nuk i shohim dot ata, sepse jemi të mbështjellë nga një re e errët, kurse ata janë në dritë dhe na shohin. Sytë e tyre, plot gëzim, fiksohen në sytë tanë plotlotë. Na qëndrojnë pranë, të lumtur, të shndërruar “.
Këto fjalë më mallëngjejnë. Ndoshta mund të prekin këdo që ka provuar humbje të tilla. Ndoshta të gjithë i drejtojnë ndonjëherë sytë nga qielli për të marrë bekimin, aprovimin a këshillën e njeriut të dashur e të pazëvendësueshëm.
Mendimi se AI po na buzëqesh pa reshtur dhe po na vështron plot gëzim, është aleati më i mirë në mes të dhimbjes dëshpëruese, edhe pse asnjëherë s’mund ta kapërcesh plotësisht atë.
