Gjykata e Lartë e Rusisë ka njoftuar se ka lënë në fuqi një vendim për heqjen e talebanëve nga lista ruse e organizatave terroriste, një masë simbolike që synon forcimin e marrëdhënieve midis Moskës dhe Kabulit. Që kur talebanët u kthyen në pushtet në Afganistan në verën e vitit 2021, vendi ka qenë i izoluar nga komuniteti ndërkombëtar.
“Vendimi hyn në fuqi menjëherë,” tha gjyqtari përgjegjës për çështjen, njoftuan agjencitë ruse të lajmeve pas një seance dëgjimore me dyer të mbyllura.
Vendimi i Gjykatës së Lartë, megjithatë, nuk përbën njohje zyrtare të qeverisë talebane nga Moska në këtë fazë. Në mars, zyra e prokurorisë ruse kërkoi që talebanët të hiqen nga lista e organizatave të përcaktuara si “terroriste” në Rusi dhe për këtë arsye të shpallen të jashtëligjshme. Talebanët ishin në listë që nga viti 2003, pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001.
Talebanët pushtuan Kabulin më 15 gusht 2021, pas rënies së qeverisë së mbështetur nga SHBA, pasuar disa ditë më vonë nga tërheqja e plotë e ushtrisë amerikane . Që atëherë, Moska ka lëvizur për të normalizuar marrëdhëniet me qeverinë e re të talebanëve afganë, të cilën e sheh si një partner të mundshëm ekonomik dhe kundër terrorizmit.
Megjithatë, deri më sot, qeveria talebane nuk është njohur zyrtarisht nga asnjë vend, veçanërisht për shkak të përkeqësimit të situatës së të drejtave të grave në Afganistan. Përveç Rusisë, Pakistani, Kina, Irani dhe shumica e vendeve të Azisë Qendrore mbajnë marrëdhënie diplomatike de fakto me autoritetet afgane.
Moska ka pritur të dërguarit e talebanëve në Rusi në shumë raste, madje edhe para kthimit të tyre në pushtet. Afrimi midis Kremlinit dhe Kabulit dukej se po përshpejtohej pas një sulmi në mars 2024 pranë Moskës, kur 145 persona u vranë në një sallë koncertesh nga katër persona të armatosur nga Shteti Islamik në provincën Khorasan, një degë e organizatës xhihadiste në Afganistan.
Në korrik 2024, presidenti rus Vladimir Putin deklaroi se ai i konsideron talebanët “aleatë në luftën kundër terrorizmit”. Më pas, në fund të vitit 2024, ai nënshkroi një ligj që lejon autoritetet ruse të heqin një organizatë nga lista e organizatave terroriste, të cilat për këtë arsye janë të ndaluara në vend. Tetorin e kaluar, ministri i jashtëm rus Sergei Lavrov i bëri thirrje Perëndimit të heqë sanksionet kundër Afganistanit dhe të marrë “përgjegjësinë” për rindërtimin e vendit, i cili është shkatërruar nga dekada të tëra lufte.
Sekretari rus i Këshillit të Sigurimit Sergei Shoigu vizitoi Kabulin në fund të dhjetorit, një vizitë e rrallë nga një zyrtar i lartë i huaj, gjatë së cilës ai shprehu dëshirën e tij për të forcuar “bashkëpunimin” me Afganistanin. Shumë udhëheqës talebanë luftuan në luftën dhjetëvjeçare të Bashkimit Sovjetik në Afganistan në vitet 1980.
