Gjenerata call center

Nga Rudina Xhunga

2 nëntor 2015 – Albanian Stories

Ajo shkon përditë te “Bar Piazza”, afër punës sime. Në mëngjes, aty kafeja është 50 lekë. Në orën 13, bëhen bashkë gjithë vajzat, për të ngrënë drekën që marrin me vete. Janë më pak se 25 vjeç, të reja e të bukura. Flasin anglisht, italisht, ndonjëra frëngjisht. Frëngjishtja është katërqind lekë ora, të thonë. Me fat, kush e di.

Por sidoqoftë, italishtja e mirë mjafton. E kanë mësuar të gjitha nga televizioni. Përveç saj, që ka mbaruar shkollën për italisht dhe pas gjashtë viteve punë, është mbikëqyrëse në call center dhe ka një rrogë 600 euro.

Vajzat e tjera janë operatore, marrin 300 euro dhe ëndërrojnë të bëhej back office, dhe një ditë, me fat dhe eksperiencë, pse jo, mbikëqyrëse. Janë nga rrethet, të gjitha me shkollë të lartë, master e gjithë ç’duhet për të shkëlqyer në profesion.

E kam provuar, thotë vajza 600 euroshe, po mësuese në shkollë private paguhesh shumë pak. Në shtet, është e kotë të tentosh. As që e di sa është rroga aty.

Një vajzë tjetër 300 euroshe ka mbaruar gazetari, por habitet, kur e pyes a ka provuar të kërkojë punë në media. Të tentoj, ku?- pyet. Provova recepsionisten në një televizion, por nuk të paguanin. Të mbajnë në provë, pafund. Por edhe ato që punonin, njësoj prisnin me muaj të tërë, rrogën. Kjo është puna e vetme, ku nuk ke nevojë për stazh dhe provë. Thjesht bën, ose nuk bën dhe nëse bën, paguhesh si njeri. E di që një operatore, si unë paguhet 900 euro në Itali, por po flas për kushtet tona. Nuk jemi të barabartë.

Të gjitha kanë provuar të kërkojnë punë gjetkë, në Tiranë, pasi në qytetet nga vijnë nuk kanë asgjë veç familjes, që pret t’i martojë, më shumë se të kërkojë punë për vajzat. Nuk janë kundër martesës. Nëse vjen, është e mirëseardhur. Por deri atëherë, duan të jetojnë, pavarësisht pritjes për burrë. Jetohet në call center? – i pyes. Paguhesh të thonë, njëzëri. Punon me stres, nën presion, kur mbaron puna, nuk duron dot as mizën. Çdo bisedë të bezdis. Sytë, veshët të dhembin, po në fund të muajit të paguajnë mirë dhe kjo mjafton.

Janë gati 20 mijë të rinj, në Shqipëri të punësuar, në pothuaj 300 call center. Vajza dhe djem që kanë mbaruar studimet e larta, ose janë duke i përfunduar. Juridik, ekonomik, gjuhë të huaja, të gjithë në gatishmëri për një vend pune në call center.

Kur e pyes vajzën 600 euroshe, si e ndjen veten, kur sheh moshataret e saj në mësimdhënie, banka, tatime, kompani fluturimi, më përgjigjet; Po më paragjykon? Edhe Lul Basha ka punuar në call center dhe është bërë kryetar Bashkie. Edhe Erion Veliaj, kryetari i ri i Bashkisë, ka vizituar dhe promovuar call center, në fushatë.

I pyes, a kanë kohë të shohin televizionet dhe të informohen, por më sigurojnë që shohin vetëm lajmet, ku fjalëkalimi është call center. Që të mësojnë, a ka të ngjashme që paguhen më shumë, që trajtohen më mirë. Ato kanë 4 deri 6 vite, në sistem, por secila ka ndërruar disa call center. Shkojnë, ku paguhen më mirë, dhe sidomos, ku ka më shumë bonuse dhe mundësi ngritjeje në karrierë. D.m.th, nga salla e operatorit deri të zyra e mbikëqyrësit. E keni menduar që ka më shumë u them. Të hapim call center vetë?- përgjigjen.

Jooo, të ndryshoni jetën, të provoni profesionin për të cilin keni studiuar, të vazhdoni studimet jashtë.

Qeshin në kor dhe më thonë: Jeta, për të cilën flet ti, është jeta e vajzave të TV-së. Ato nuk janë reale, ato nuk janë ne. Ju të TV-së, flisni me vete. Ndaj refuzojmë të besojmë. U them që unë jam vajzë reale, që kam mbaruar për italisht, që unë duhet të isha bërë mësuese, ose po të mbaroja tani, do të punoja në call center, si ato, por e provova, luftova, ia dola në mënyrën time.

Nuk i bind dot, që unë jam shembull. Edhe nëse jam, nuk iu duhem. Ke pyetur ndonjëherë ndonjë politikan, çfarë do bëhet me ne, deri kur do të ketë call center, pse i kanë rritur taksat, çfarë do të ndodhë, nëse shurdhohemi në punë, apo dhe çmendemi? E njeh brezin tonë? Apo të ngjajmë si centralistet e kohës së xhaxhit? – tallen vajzat.

Edhe unë vetë nga Kinostudio “Shqipëria e Re”, e njoh atë kohë. Nga tregimet e prindërve, njoh gjeneratën e zboreve, hekurudhave, aksioneve. Pensionistët që u dalin para makinave, herë nga mosha, herë nga fati, pleqtë që zvarriten nga mjeku në mjek, për të firmosur letrat, që iu sigurojnë rimbursim ilaçesh, nënat me kokën ulur që shesin lule, fara, apo rrinë me peshore në shi, burrat që kruajnë plehrat e lagjes sime, janë brezi që ndërtoi Shqipërinë. Tani bashkë me Shqipërinë që ndërtuan, janë në pritje të emrit në shtylla lagjeje e hyrje pallatesh.

25 vjet më pas është koha e këtij brezi vajzash me telefon pas veshit. Ato janë gjenerata e re, gjenerata call center. 20 mijë të rinj që shesin ajër dhe shtyjnë vitet drejt hiçit.

Dhe të mendosh, se janë pjesa më e pastër e brezit, më të arsimuarit, më të përgjegjshmit. Të tjerët që nuk shesin ajër, shesin drogë. Çfarë lemerie po i përgatisim vetes.

/Mapo/