Rexhep Tajip Erdogan përsoi një humbje të madhe në zgjedhjet lokale të së dielës.
Kandidatët mbështetës nga presidenti turk humbën betejën elektorale në tre tre bashkitë kryesore, Stamboll, Ankara dhe Izmir, të cilat janë tashmë në duart e kryebashkiakëve opozitarë. Me më shumë se 98% integrim, kryetari aktual i Stambollit, Ekrem Imamoglu , i Partisë Popullore Republikane (CHP) po fiton me një diferencë të madhe në qytetin më të madh dhe qendrën financiare të Turqisë. Mansur Yavas, kryebashkiaku i Ankarasë, mbajti pozicionin e tij me një diferencë mahnitëse prej gati 30 pikësh ndaj kundërshtarit të tij, ndërsa kandidati i CHP-së në Izmir kryeson me 11 pikë. Në përgjithësi, CHP fitoi 36 bashki nga 81 provincat e Turqisë, sipas Anadolu, duke hyrë në disa bastione të partisë së Erdoganit. Ajo fitoi 37% të votave kombëtare, krahasuar me 36% për partinë e presidentit, duke shënuar fitoren më të madhe elektorale të CHP që kur Erdogan mori pushtetin dy dekada më parë.
Erdogan dërgoi një mesazh rigrupimi duke pranuar humbjen e partisë së tij
Erdogan e pranoi humbjen e tij zgjedhore në një fjalim nga ballkoni i pallatit presidencial, duke thënë se “31 marsi për ne nuk është fundi, është një pikë kthese”.
Presidenti Erdoğan siguroi gjithashtu se vlerësimi i rezultateve të zgjedhjeve të 31 marsit do të bëhet në organet e partisë “me zemër të hapur” dhe autokritika do të bëhet “me guxim”. Megjithëse ende nuk janë finalizuar, rezultatet (…) tregojnë se AKP ka humbur terren në të gjithë vendin. Ai u përpoq të qetësonte tregjet, duke siguruar se qeveria deri më tani ka zbatuar me vendosmëri programin afatmesëm dhe planin e 12-të të zhvillimit.
“Ne qëndruam larg populizmit që do t’i kushtonte vendit tonë, kombit tonë dhe brezave të ardhshëm,” tha ai. Efektet pozitive të programit tonë ekonomik, veçanërisht në inflacion, do të fillojmë të shohim nga gjysma e dytë e vitit”, premtoi ai. “Të gjithë, nga bota jonë e biznesit deri te burokracia, nga tregtarët te fermerët, tregtarët, punëtorët dhe studentët, do të jenë në gjendje të fokusohen në atë që ka vërtet rëndësi për ta.”
“Pavarësisht rezultateve, fituesi i këtyre zgjedhjeve është në radhë të parë demokracia jonë, vullneti kombëtar dhe të gjithë 85 milionë njerëzit, pavarësisht nga pikëpamjet e tyre politike”, tha presidenti turk. “Fituesja e maratonës zgjedhore ishte Turqia, kombi ynë dhe demokracia jonë, për të cilat paguam një çmim të rëndë,” shtoi ai.
Fitorja e Imamoglou në Stamboll
Fusha kryesore e betejës për presidentin 70-vjeçar turk ishte Stambolli, një qytet me 16 milionë banorë ku ai lindi dhe u rrit dhe ku filloi karrierën e tij politike si kryetar bashkie në vitin 1994.
Imamoglu fitoi 51.04% të votave në Stamboll, ndërsa kandidati i AKP-së, Murat Kurum, ish-ministër i urbanizimit dhe mjedisit, mori 39.62%, sipas Anadolu, megjithëse sondazhet treguan një betejë të ashpër midis të dyve. I shpallur si një sfidues i mundshëm i ardhshëm i Erdoganit, Imamoglu kandidoi pa mbështetjen e disa prej partive që e ndihmuan atë të fitonte në vitin 2019. Si Partia pro-kurde për Barazi Popullore dhe Demokraci, ashtu edhe Partia nacionaliste IYI hodhën kandidatët e tyre në grindje.
“Ne i fituam zgjedhjet në Stamboll”, deklaroi ai kur numërimi ishte në 96% të votave dhe kishte një avantazh prej mbi një milion votash ndaj kundërshtarit të tij, kandidatit të AKP-së.
Parada e Yavas në Ankara
Dhe në Ankara, kryebashkiaku Mansur Yavas kryesoi me 60.26% të votave kundrejt 31.79% të kundërshtarit të tij me 98.8%.
“Zgjedhjet kanë përfunduar, ne do të vazhdojmë t’i shërbejmë Ankarasë dhe gjashtë milionë banorëve të saj pa diskriminim,” tha ai. Ndërkohë, një turmë e madhe u mblodh jashtë bashkisë së Ankarasë për të festuar fitoren e Mansur Yavas.
Erdoğan u mund edhe në Izmir
Në Izmir, një bastion historik i Kemalistëve, me 98,6% të votave të numëruara, kandidati i CHP-së Cemil Tucay kryeson me 48,90% ndaj kandidatit të Erdoganit, Hamza Dag, me 37,16%.
“Populli ka fituar, Smyrna ka fituar,” tha Tucay duke shpallur fitoren e tij.
“Votuesit kanë zgjedhur të ndryshojnë fytyrën e Turqisë pas 22 vitesh qeverisje nga partia islamike-konservatore AKP”, tha kreu i Partisë Republikane Social Demokrate.
Analiza e parë e Reuters
Reuters në analizën e saj të parë thotë se “turqit ndëshkuan presidentin Tajip Erdogan dhe partinë e tij të dielën në zgjedhjet lokale që konfirmuan opozitën si forcë politike dhe çimentuan kryetarin e Stambollit Ekrem Imamoglu si sfiduesin kryesor të ardhshëm të presidentit”.
Në artikull Reuters shton: Analistët thanë se Erdogan dhe Partia e tij AK (AKP) – e cila ka sunduar Turqinë për më shumë se dy dekada – dolën më keq se sa parashikonin sondazhet për shkak të rritjes së inflacionit, votuesve të pakënaqur islamikë dhe në Stamboll, për shkak të apelit të Imamoglu. Në këtë analizë, Reuters shkruan se “performanca zhgënjyese e presidentit mund të sinjalizojë një ndryshim në peizazhin e ndashëm politik të ekonomisë së madhe në zhvillim.
Rreth 61 milionë njerëz, përfshirë më shumë se një milion votues për herë të parë, kishin të drejtë të votonin për të gjitha bashkitë metropolitane, kryetarët e bashkive të qyteteve dhe rretheve dhe qeveritë e lagjeve. Pjesëmarrja ishte rreth 76 për qind, sipas agjencisë shtetërore Anadolu, krahasuar me 87 për qind vitin e kaluar.
Rreth 594,000 personel sigurie ishin në detyrë në të gjithë vendin për të siguruar që votimi të shkojë pa probleme. Megjithatë, një person u vra dhe 11 të tjerë u plagosën në qytetin e Dijarbakirit, ku një mosmarrëveshje për zgjedhjen e një guvernatori të lagjes u shndërrua në dhunë, njoftoi agjencia shtetërore e lajmeve Anadolu. Të paktën gjashtë persona u plagosën gjithashtu në luftimet që shpërthyen në provincën e afërt Sanliurfa.