Nga Mira Peku Zhiti
DURRËS, 18 tetor 2014– Motivi që pjesa më e madhe e jona merr pjesë në aktivitetin muzikor duke shkruar,dëgjuar ose thjesht duke luajtur, i përket faktit që muzika është e aftë të përcjellë tek ne emocione të forta e kuptimplote.Janë emocionet që vijnë nga një shijim estetik, gëzimi,ose dëshpërimi që herë-herë muzika i mbush.Nëse dikush vjen nga një civilizim jo muzikor pyet pse kultura jonë investon shumë në aktivitetin muzikor.Ne do të përgjigjeshim:Sigurisht kjo i përket faktit, që muzika ka kapacitetin të ngrejë nivelin e jetës tonë emotive.Natyrisht ,individi dhe shoqëria e shfrytëzojnë muzikën edhe për motive të tjera,sepse shumë aktivitete muzikore kanë një karakter social, duke ju afruar kështu rikompensim social atyre që marrin pjesë në to.Njohja e muzikës në nivel profesional është shans për të qenë anëtar i shkollave profesionale,Q.kulturore, orkestrave etj.Kjo u jep mundësinë atyre personave që luajnë këtë muzikë ta praktikojnë atë dhe për të jetuar.Janë disa aspekte në edukimin muzikor, si:nevoja e disiplinës dhe e bashkëpunimit,që në përgjithësi janë të vlefshme.Faktorët emotive janë transkulturorë.Duket e pabesueshme, që muzika mund të depertojë në zemrën e kulturave të ndryshme,duke kaluar kufijtë e këtyre kulturave,nëse faktori emotiv është i rëndësishëm për ekzistencën e muzikës atehere lind pyetja si arrin muzika të influencojë tek njerëzit?
Muzika ka një influencë të veçantë tek memoria dhe emocionet tona. Mjaftojnë tingujt e saj për ta shndërruar qenien tonë në hapësira dhe forma të ndryshme.Ky ndryshim në qenien tonë sjell pasoja dhe ndryshim në procesin e të menduarit.Ky është një proces sa i lehtë , aq dhe i vështirë për sa i përket energjisë që harxhohet për organizimin e tij.Shumë herë kemi dëgjuar lidhjen e muzikës me shpirtin i cili ka lidhje me trurin.Aty perceptohen tingujt në mënyra të ndryshme.Është muzika ajo që ndihmon në forcimin e kujtesës,nëpërmjet trurit, në zhvillimin e të folurit,gjuhës dhe leximit.Mësimi i një instrumenti që në vogëli është një proces sa pozitiv aq dhe i vështirë.Por janë tingujt muzikorë ato ,që ndihmojnë për zhvillimin e gjuhës dhe të leximit.Muzika është një risi jetësore e rëndësishme që ka luajtur, e do të vazhdojë të luajë një rol të rëndësishëm për jetën e zhvillimin e njerëzimit.
MUZIKA DHE ZHVILLIMI I FËMIJËVE
Edhe në fushën e muzikës si në të gjitha fushat janë bërë shumë kërkime shkencore që kanë lidhje me neurologjinë,trurin,si dhe lidhjen që egsiston ndërmjet muzikës dhe neuroimazheve.Janë zbuluar gjithashtu dhe dallimet strukturore dhe funksionet e trurit të instrumentistëve duke i krahasuar me ato të jo muzikantëve.
Në fakt të ekzaminosh dhe krahasosh funksionin dhe strukturat e plasticitetit të trurit të muzikantëve me të atyre jo muzikantë,është një krahasim ideal për tu egzaminuar,sepse muzikantët fitojnë vazhdimisht praktikimin e një variacioni kompleksesh ndëjimore si ndijimet motorike të dëgjuarit,të shikuarit,ashtu si edhe ato të aftësive multimodale si për shembull,të përkthyerit e simboleve muzikore të perceptuar në mënyre vizuale nëpërmjet komandave motorike.
Rasti tjetër kur në të njëjtën kohë monitorojmë melodinë e instrumentit muzikor duke marrë reagimin nga perceptimet ndëjimore është një fenomen mahnitës.
Studimet shkencore gjithashtu kanë rezultuar se fëmijët që trajnohen me muzikë( pra studiojnë një vegël muzikore) rezultojnë se zhvillojnë hapësirat-vizuale,verbale,si dhe performancën në lëndën e matematikës.
Muzika është një element esencial në zhvillimin mësimor dhe atë psiko-motor të fëmijëve.Është vërtetuar shkencërisht që nënat që kanë dëgjuar muzikë apo dhe muzikantet nëna që kanë luajtur ndonjë instrument muzikor gjatë periudhës se shtatëzanisë kanë provuar që efektet e muzikës në trurin e fëmijës kanë ndihmuar në hedhjen e themeleve të aftësive të mësuarit,aftësive muzikore,dhe së fundmi në zhvillimin e gjuhës.
Gjithashtu ,muzika është vërtetuar si relaksim,dhe ka ndikuar në rritjen dhe zhvillimin e memorjes së fëmijëve,në zhvillimin kreativ,dhe në koordinimin e sensorëve(ndijimeve).Shumë nxënës kënaqen kur në të njëjtën kohë shoqërojnë këngën që mësojnë me kërcimin.Kënget të cilat mësohen duke u shoqëruar me kërcim është vërtetuar që mësohen më shpejt nga nxënësi.Lëvizjet të shoqëruara me këngën ndihmojnë fëmijët ç’është balanca, koordinimi, lëvizjet e trupit dhe ritmi.
Ndërsa të kënduarit e nina-nana gjatë kohës së foshnjërisë është e rëndësishme sepse asiston fëmijën në zhvillimin e të folurit.Është logjike,por sigurisht është vërtetuar shkencërisht që fëmijët të cilët luajnë në një instrument muzikor kanë të zhvilluar aftësitë motorike të gishtave dhe duarve.
Fëmijët kërkojnë një kujdes shumë të madh në rritjen e tyre.Nëse prindërit përpiqen gjatë kohës së edukimit të fëmijëve ti ndihmojnë ata duke eksploruar aftësitë dhe talentet që ata kanë në menyrë që ata të ndërtojnë një jetë të sukseshme,gjëja më e mirë që do të bënin për to do të ishte,t’i dhuronin fëmijëve të tyre të studiojnë një vegël muzikore.Duhet t’i inkurajojmë fëmijët që në moshë të vogël të mësojnë të dëgjojnë muzikë si dhe të kompozojnë muzikë.
Fillimisht,fëmijët mund të fillojnë të shijuarit e muzikës duke dëgjuar këngët më të preferuara të tyre dhe pastaj duke përdorur instrumenta primitive-rrethanore(me paisje shtëpiake që disponojnë) mund ta shoqërojne muzikën apo këngën e preferuar që dëgjojnë.Pastaj,ata mund të avancojnë më tutje duke luajtur muzikë me instrumente me komples (të vërtetë) dhe ndoshta kjo do ishte dhe koha për të filluar duke marrë leksione mbi muzikën.
MUZIKA DHE AFTËSITË E ZHVILLIMIT
Për të shtuar kreativitetin muzikës tek femijët,të studjuarit e muzikës kultivon shumë aftësi që do të vazhdojnë ta ndjekin fëmijën përgjatë gjithë jetës së tyre.Më poshtë do të shohim disa nga aftësitë që fëmijët fitojnë gjatë kohës që ata dëgjojnë muzikë,apo marrin mësime në lëndën e muzikës pra studiojnë një instrument.
KONCENTRIMI
Të mësuarit e një instrumenti muzikor ndihmon fëmijët të koncentrohen,për arsyen sepse ata duhet të fokusohen në një aktivitet të veçantë për një periudhë të gjatë kohe.Të zhvilluarit e koncetrimit në këtë mënyrë ndihmon fëmijët kur atyre i duhet të fokusohen në shkollë gjatë kohës që atyre i duhet të përqëndrojnë vëmendjen në shkollë.
KORDINACIONI
Duke studiuar një instrument muzikor femijës i duhet të kordinojë sytë dhe duart,ata zhvillojnë aftësi të rëndësishme motorike kur ata luajnë në instrument ashtu si edhe kur luajnë në sporte të ndryshme.
RELAKSIMI
Muzika është përdorur edhe akoma më shumë po përdoret në kohët sotme si mjet relaksimi duke komplimentuar më shumë format tradicionale të ilaçeve mjekësore. Kërkimet shkencore bëjnë me dije që disa tipe muzikore mund të ndihmojnë në relaksimin e fëmijëve dhe të rriturve duke ulur shpejtësinë e rrahjeve të zemrës dhe tensionin në gjak.
DURIMI DHE KËMBËNGULJA
Në mënyrë që fëmijët të mësojnë një instrument muzikor duhet të zhvillojnë aftësitë e durimit dhe të këmbënguljes; aftësi të cilat më vonë do ta ndihmojnë fëmijën kur të përballet me problemet apo sfidat që do t’i dalin.
KONFIDENCË VETJAKE
Të mësuarit e një instrumenti muzikor si dhe të luajturit në instrument varen fuqishëm nga inkurajimi i mësuesit dhe entuziasmi i prindit.Nëse femijës do t’i serviret ky inkurajim i dyfishtë atëherë ai do të jetë i aftë të ndërtojë një sens krenarie dhe konfidence.Për më tepër, fëmijët të cilët praktikojnë ë shprehurit-vetjak dhe janë krijues, shpesh bëhen komunikues të aftë të cilët e vazhdojnë edhe më vonë gjatë jetës.
Si konkluzion muzika ka provuar se është e vetmja gjuhë universale.
/agjencia e lajmeve "Dyrrah"/